12 Μαΐου 2019

Ασλί Ερντογάν: "Κανένα ίχνος δημοκρατίας πια στην Τουρκία"

Η πολυβραβευμένη Τουρκάλα, αυτοεξόριστη στη Γερμανία, μίλησε για την έννοια του τραύματος στη λογοτεχνία

Απαισιόδοξη για την πολιτική κατάσταση στην Τουρκία εμφανίστηκε...


... η διάσημη και πολυβραβευμένη Τουρκάλα συγγραφέας, Ασλί Ερντογάν, από τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, όπου παρουσίασε τα βιβλία της που έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά.

Η Ασλί Ερντογάν, με σημαντικό δημοσιογραφικό και συγγραφικό έργο, εξέφραζε πάντα τη θέση της υπέρ της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Έχει κατηγορηθεί για τρομοκρατική προπαγάνδα και το 2016 οδηγήθηκε στη φυλακή όπου έμεινε για 136 ημέρες. Έπειτα από τη φυλάκισή της αυτοεξορίστηκε στη Γερμανία.

«H κατάσταση στην Τουρκία χειροτερεύει τα τελευταία τρία - τέσσερα χρόνια και πιστεύω ότι μετά την ακύρωση των εκλογών στην Κωνσταντινούπολη είναι πλέον ξεκάθαρο ότι δεν έχει μείνει ούτε ίχνος δημοκρατίας στην Τουρκία. Οι πολιτικοί το αποκαλούν απολυταρχικό καθεστώς. Η κατάσταση είναι όπως ήταν το 1930: ένα φασιστικό κύμα που φουντώνει και το μονοπώλιο ενός άνδρα ο οποίος μάλιστα δεν αισθάνεται και πολύ ασφαλής.

Νομίζω πως αυτή τη στιγμή περίπου 300.000 άνθρωποι είναι στη φυλακή ενώ ήδη χτίζουν 200 καινούργιες φυλακές ώστε σε δύο χρόνια οι φυλακισμένοι να φτάσουν το μισό εκατομμύριο. Αυτό είναι ρεκόρ ακόμα και για την Τουρκία που είχε δύο χούντες. Η κατάσταση κατρακυλάει γρήγορα. Και η αντιπολίτευση είναι διχασμένη και πολύ καταπιεσμένη. Όποιος υψώνει τη φωνή του, ακόμα και ένα tweet να γράψει, καταλήγει στη φυλακή», δηλώνει η ίδια μιλώντας στη Voria.gr.

Ερωτηθείσα αν διατηρεί ακόμα την ελπίδα της για μια αλλαγή στη χώρα, τόνισε: «Όταν το κοιτάω ρεαλιστικά δεν μπορώ να δω πότε μπορεί να τελειώσει αυτό. Όλοι λένε ότι αυτό δεν μπορεί να συνεχίσει έτσι. Συμφωνώ! Αλλά πώς θα τελειώσει; Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει σε αυτή την ερώτηση. Μπορεί να τελειώσει με εκλογές; Όχι, γιατί αν οι εκλογές ελέγχονται, δεν θα ανέβει η αντιπολίτευση στην εξουσία. Βγαίνοντας στους δρόμους; Θα γίνει σφαγή. Φαίνεται ότι η κατάσταση αυτή στη χώρα θα συνεχιστεί για μερικά ακόμα χρόνια».

Όπως εύστοχα αναφέρθηκε από τη Λίζη Τσιριμώκου, καθηγήτρια στο ΑΠΘ, η οποία παρουσίασε την κ. Ερντογάν στην ομιλία στο πλαίσιο της Έκθεσης, πρόκειται για μια «Ερντογάν εξορισμένη από το Ερντογάν».

Ερωτηθείσα για τον τρόπο που επηρέασε η εξορία το συγγραφικό της έργο, τόνισε πως η έννοια της εξορία υπήρχε πάντα στην αφήγηση, αναφέροντας το παράδειγμα της εξορίας από τον Παράδεισο του Αδάμ και Εύας. «Για εμένα πλέον όμως, η εξορία είναι κάτι παραπάνω από μια μεταφορά. Μου αφήνει ένα αίσθημα πικρίας. Είναι σαν ολόκληρος ο κόσμος να γίνεται φυλακή. Ακόμα και αν δεν θέλεις ποτέ να ξαναπάς στο μικρό αυτό κομμάτι της γης από το οποίο έχεις εξοριστεί, ο υπόλοιπος κόσμος συνεχίζει να είναι φυλακή», τόνισε.

Πολιτική αγωνίστρια η κ. Ερντογάν αναφέρει πως η λογοτεχνία είναι πάντα πολιτική ακόμα και αν δεν το συνειδητοποιούμε. «Ακόμα και όταν διαλέγουμε αν ο χαρακτήρας μας θα είναι γυναίκα ή άντρας, είναι πολιτική», σημείωσε.

Μιλώντας για τις επιρροές της από άλλους συγγραφείς, τόνισε πως έχει επηρεαστεί από τον Ντοστογιέφσκι ενώ τους δύο συγγραφείς των οποίων τα βιβλία ζήτησε να πάρει μαζί της στη φυλακή και είχε πάντα στο κρεβάτι της ήταν του Ρίλκε και του Σελίν".

Τα βιβλία της συγγραφέα, μιλούν όπως είπε η ίδια, για το τραύμα, το κενό και την αναζήτηση του εαυτού μας. «Το τραύμα είναι σιωπηλό, δεν είναι καλός αφηγητής, θέλει να ξεχάσει. Ανά στιγμές όμως βγάζει σιωπηλά ουρλιαχτά και μετατρέπεται σιγά σιγά σε σιωπηλή κραυγή. Τότε μπαίνει στο παιχνίδι η λογοτεχνία. Αλλά δεν είναι εύκολο», σημείωσε, προσθέτοντας πως προσπαθεί να αρθρώσει τη γλώσσα του τραύματος.

Στο τελευταίο βιβλίο της «The Stone Building and Other Places», το οποίο έγραψε έξι χρόνια πριν από τη φυλάκισή της μιλάει για μια ηρωίδα η οποία έχει υποστεί φυλάκιση και βασανισμό.

«Όλοι με ρωτούν πώς αισθάνομαι για το βιβλίο μου αυτό μετά τη φυλακή. Απαντώ ότι αισθάνομαι καλά για το βιβλίο μου. Θα μπορούσε να γράψω ένα ημερολόγιο για τη φυλακή για την «εξωτερική» πραγματικότητα της φυλακής, αλλά θα ήξερα ότι αυτό δεν θα ήταν η αλήθεια, γιατί η εσωτερική πραγματικότητα του τραύματος είναι πολύ διαφορετική και σου μιλάει».

«Οι λέξεις είναι κενές. Πρέπει να βάλεις αίμα σε αυτές», είπε και υπογράμμισε πως από τα βιβλία δεν θέλεις κάτι περισσότερο από μια σωστή δομή. «Αυτό που χρειάζομαι από ένα βιβλίο είναι φράση που θα μπορεί να με συνοδεύσει στη φυλακή, θα μπορεί να με συνοδεύσει στον τάφο. Μια φράση που θα με βοηθήσει να απαλύνω τον πόνο της ύπαρξης».
Αλεξία Καλαϊτζή, voria.gr