Ένα ενδιαφέρον άρθρο της Deutsche Welle είχε
δημοσιεύσει εχθές η voria.gr, με ερωτηματικό στον τίτλο
"Βαλκανική άνοιξη
προ των πυλών;",
παραπέμποντας στην αντίστοιχη "Αραβική
Άνοιξη", που έδωσε
αρχικά την εντύπωση...
... επιβολής της Δημοκρατίας στις μουσουλμανικές χώρες, αλλά
γρήγορα έγινε αντιληπτό -από τα γεγονότα- ότι απέβλεπε στην διάλυση κρατών, στη
δημιουργία μικρών προτεκτοράτων και λόγω της ακυβερνησίας τους, τα ισχυρά
οικονομικά συμφέροντα, καρπώνονται τον πλούτο των λαών, σε μεγαλύτερο βαθμό από
ό,τι προηγουμένως.
Στην περίπτωση των Βαλκανίων, δεν διαπιστώνεται ευθεία σύνδεση
των κινήτρων, ή των κατευθύνσεων των διαμαρτυρομένων, αλλά τα αιτήματα που
εκφράζονται καλύπτουν κοινή θεματολογία: αίσθηση κυβερνητικής διαφθοράς και
αδιαφάνειας στους θεσμούς. Η έξαρση των διαδηλώσεων καταδεικνύει ότι οι πολίτες
στις βαλκανικές αδύναμες χώρες είναι αγανακτισμένοι με την καταστρατήγηση των
θεσμών, γεγονός που απομακρύνει το ενδεχόμενο ένταξης στην Ε.Ε.
Το κύμα των βαλκανικών διαδηλώσεων φαίνεται ότι
επικεντρώνεται μέχρι στιγμής σε θεσμικά μόνον ζητήματα, αλλά σε μερικές
περιπτώσεις θα μπορούσε να χαρακτηριστούν και εθνοτικά, όπως στα Σκόπια και το
Μαυροβούνιο.
Στο αναφερόμενο ανωτέρω άρθρο της Deutsche Welle, γίνεται αναφορά μόνον
στη Σερβία, όπου όμως εκεί θα μπορούσε κάποιος να πει ότι οι διαδηλώσεις κατά
της αυταρχικής διακυβερνήσεως από τον Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ίσως υποκρύπτουν και
την αντίθεση των Σέρβων με την απόφαση του Προέδρου τους να αναγνωρίσει το Κοσσυφοπέδιο,
αν συμφωνηθεί η ανταλλαγή εδαφών.
Αν και πολλοί διαδηλωτές αρνούνται να δεχθούν ότι
καθοδηγούνται από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, εντούτοις ήδη έχει αρχίσει να
αναδεικνύεται μια ομάδα πολιτών και πολιτικών ως ηγέτιδα των αντικυβερνητικών
διαδηλώσεων, με την ονομασία "Ένωση
για τη Σερβία".
Πρόκειται για ένα κράμα διαδηλωτών αστικών καταβολών, εθνικιστών μέχρι και
αριστερών πολιτικών.
Διαδηλώσεις όμως δεν παρατηρούνται μόνον στην Σερβία.
Συνεχείς και πολλές φορές δυναμικές, συναντώνται σε όλε τις βαλκανικές χώρες.
Στην Βουλγαρία, πραγματοποιήθηκε προχθές συγκέντρωση μπροστά από το κοινοβούλιο
στην πρωτεύουσα της χώρας. Οι διαδηλωτές, σύμφωνα με τοπικά ΜΜΕ, ζητούσαν τη
διεξαγωγή δημοψηφίσματος για τη μετατροπή του πολιτεύματος σε "άμεση δημοκρατία".
Στην Κροατία, υπήρξε και συντεχνιακή κινητοποίηση, όταν εκατοντάδες
Κροάτες δημοσιογράφοι διαδήλωσαν στο Ζάγκρεμπ για να διαμαρτυρηθούν κατά του
ολοένα κι αυξανόμενου αριθμού δικαστικών διώξεων σε βάρος τους, γεγονός που
ισοδυναμεί, όπως καταγγέλλουν, με απόπειρα λογοκρισίας τους. Η κινητοποίηση,
που πραγματοποιήθηκε έπειτα από κάλεσμα της Ένωσης Δημοσιογράφων της Κροατίας
(HND) στόχευε στο να καταγγείλει τις πολυάριθμες δικαστικές διώξεις κατά μέσων
μαζικής ενημέρωσης, αλλά επίσης τις πολιτικές πιέσεις και τις απειλές εναντίον
δημοσιογράφων.
Στην Ρουμανία, οι διαδηλώσεις συνεχίζονται εδώ και πολύ
χρόνο, με κύρια διαμαρτυρία την διαφθορά στην Δικαιοσύνη, που την καλύπτει και
την ενισχύει μάλιστα η κυβέρνηση. Με συνθήματα, όπως "Δικαιοσύνη, όχι διαφθορά", "Ακυρώστε (τα νομοθετικά
διατάγματα) και μετά δρόμο",
οι διαδηλωτές είχαν συγκεντρωθεί την Κυριακή μπροστά στην έδρα της κυβέρνησης
και πολλοί από αυτούς κρατούσαν σημαίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση παρακολουθεί στενά τη λειτουργία της
δικαιοσύνης στη Ρουμανία και έχει επανειλημμένως προειδοποιήσει τη ρουμανική
κυβέρνηση για τις προσβολές του κράτους δικαίου, και έχει επικρίνει τις νέες
τροποποιήσεις, εκτιμώντας ότι τόσο η ουσία όσο και η διαδικασία υιοθέτησής τους
χωρίς διαβούλευση με τους δικαστικούς και τις εμπλεκόμενες πλευρές έρχονται σε
αντίθεση με τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στο Μαυροβούνιο, χιλιάδες
άνθρωποι διαδήλωσαν στην Ποντγκόριτσα, στην πέμπτη κινητοποίηση που οργανώνεται
τους τελευταίους δύο μήνες, ζητώντας την παραίτηση του προέδρου Μίλο Τζουκάνοβιτς
και της κυβέρνησής του. Το πλήθος, κυρίως φοιτητές και μέλη οργανώσεων της
κοινωνίας των πολιτών, πραγματοποίησε πορεία στο κέντρο της πόλης φωνάζοντας
συνθήματα όπως "Μίλο
κλέφτη" και "Εμείς είμαστε το κράτος". Οι ακτιβιστές
κατηγορούν τον πρόεδρο για κατάχρηση εξουσίας, χρηματισμό και ρουσφετολογία.
Για την Αλβανία και τα Σκόπια δεν
χρειάζεται ιδιαίτερη αναφορά, επειδή είναι καθημερινές οι ειδήσεις των
αναταραχών.
Σίγουρα, τα Βαλκάνια βρίσκονται
σε περίοδο απαλλαγής της διαφθοράς και λειτουργίας των θεσμών σε κράτος
δικαίου. Αν θα φέρουν τις επιδιωκόμενες μεταβολές ή όχι, εξαρτάται φυσικά από
πολλούς παράγοντες, κυρίως από τις διαθέσεις εξωθεσμικών αλλοεθνών φορέων.
Ο Μακεδών
