... οι Τotal, Exxon Mobil, Repsol και Εdison, καθώς και επενδυτές που βολιδοσκοπούν νέες περιοχές αλλά προβληματίζονται από τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται στις προηγούμενες παραχωρήσεις.
Εxxon Mobil, Total και Repsol έχουν υπογράψει συμβάσεις και είναι έτοιμες να εξερευνήσουν περιοχές του Ιονίου και της Κρήτης επενδύοντας εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια, αλλά αναμένουν εδώ και μήνες στο... ακουστικό τους.
«Είμαστε ενθουσιασμένοι με την Κρήτη. Είναι μια τεράστια και απολύτως ανεξερεύνητη περιοχή και αυτό είναι που την κάνει ενδιαφέρουσα. Για να έχουμε όμως κάτι παραπάνω να σας πούμε, θα πρέπει να πάμε εκεί». Με αυτόν τον κομψό τρόπο ο αντιπρόεδρος της ExxonMobil για την Ευρώπη, την Κασπία και τη Ρουμανία, Τρίσταν Ασπρεϊ, διατύπωσε από το βήμα του Φόρουμ των Δελφών, τον περασμένο Μάρτιο, παρόντος του τότε υπουργού Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη, τη δυσαρέσκειά του για την καθυστέρηση στην ανάθεση των δύο περιοχών νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Αν και ο κ. Σταθάκης σε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον κ. Ασπρεϊ, στο περιθώριο του Φόρουμ, είχε δεσμευθεί ότι οι συμβάσεις το αργότερο μέχρι τον Μάιο θα έχουν κυρωθεί από τη Βουλή, προτίμησε να τις κρατήσει στο συρτάρι του. Στο ίδιο συρτάρι παραμένουν αναμένοντας τον δρόμο προς τη Βουλή, η σύμβαση των Repsol και ΕΛΠΕ για το μπλοκ του Ιονίου, όπως και η σύμβαση των ΕΛΠΕ για το μπλοκ 10 στον Κυπαρισσιακό Κόλπο.
Οι καθυστερήσεις στην έγκριση των συμβάσεων τις καθιστά νομικά άκυρες για τους επενδυτές, με συνέπεια να μη μπορούν να προχωρήσουν στις απαραίτητες ερευνητικές επενδύσεις, τα αποτελέσματα των οποίων θα κρίνουν και το επόμενο επενδυτικό στάδιο της παραγωγής.
Το πρώτο θετικό μήνυμα που αναμένει η αγορά από τον υπουργό Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη είναι να φέρει στη Βουλή προς κύρωση τις τέσσερις αυτές συμβάσεις. «Πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν είμαστε το κέντρο του κόσμου. Δέκα περιοχές στην υδρόγειο αυτή τη στιγμή εμφανίζουν τα ίδια χαρακτηριστικά με τις δικές μας», τονίζει ο επικεφαλής της ΕΔΕΥ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων) Ιωάννης Μπασιάς, εκφράζοντας την ανησυχία του για τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται αλλά και την αισιοδοξία ότι η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας «θα αναπτύξει ταχύτητα».
Ο ίδιος εξηγεί τον αρνητικό αντίκτυπο που έχουν οι καθυστερήσεις έγκρισης των υφιστάμενων συμβάσεων παραχώρησης, στην προσπάθεια προσέλκυσης επενδυτών που κάνει η ΕΔΕΥ για νέες περιοχές. Η ΕΔΕΥ εδώ και μερικούς μήνες έχει ξεκινήσει την εμπορική παρουσίαση περιοχών στο Ιόνιο και στην Κρήτη σε μεγάλες πετρελαϊκές μέσω ραντεβού στο εξωτερικό ή επισκέψεων των εταιρειών στα γραφεία της στην Ελλάδα.
Πρόκειται για περιοχές του Ιονίου και της Κρήτης που είχαν συμπεριληφθεί στον μεγάλο γύρο παραχωρήσεων του 2014, οι οποίες έχουν διευρυνθεί και εκτείνονται συνολικά σε περίπου 70.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα (όσο περίπου και οι περιοχές που έχουν ήδη παραχωρηθεί) και έχουν χωριστεί σε πέντε μεγάλες ενότητες με κριτήριο τις γεωλογικές και γεωφυσικές ιδιομορφίες που εμφανίζουν.
Η μία από τις πέντε αυτές ενότητες που εκτείνεται σε 35.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα νότια της Κρήτης, βρίσκεται μάλιστα στις προτεραιότητες της ΕΔΕΥ για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι έχουν εντοπιστεί στόχοι πιθανής ύπαρξης κοιτασμάτων και ο δεύτερος ότι σε αυτή την περιοχή έχουν κυκλοφορήσει τελευταία «περίεργοι χάρτες» από την Τουρκία.
Αυτό που εισπράττουν από τις πετρελαϊκές τα στελέχη της ΕΔΕΥ στις κατ’ ιδίαν επαφές μαζί τους, είναι αφενός το ενδιαφέρον τους στη διαμόρφωση μιας όσο το δυνατόν καλύτερης εικόνας για τις νέες υπό παραχώρηση περιοχές και αφετέρου τον δισταγμό τους για περαιτέρω κινήσεις λόγω των καθυστερήσεων που παρατηρούν στις υφιστάμενες παραχωρήσεις.
Ο επικεφαλής της ΕΔΕΥ κ. Μπασιάς εξηγεί στην «Κ» για ποιον λόγο η ταχύτητα στον τομέα των υδρογονανθράκων είναι σημαντικός παράγοντας: «Η ισχύς των συμβάσεων για τις ανάδοχες εταιρείες ξεκινάει από τη δημοσίευσή τους στο ΦΕΚ. Οσο αυτό καθυστερεί, οι εταιρείες δεν μπορούν να προχωρήσουν τα ερευνητικά τους προγράμματα, διότι θα πρέπει να ξοδέψουν πολλά κεφάλαια.
Από τη στιγμή που θα αρχίσουν να επενδύουν σε σεισμικά και ερευνητικές γεωτρήσεις, oι εταιρείες θα ξοδεύουν χρήματα για τουλάχιστον 5-6 χρόνια χωρίς να εισπράττουν τίποτα. Θα αρχίσουν να αποσβένουν μέρος των εξόδων τους από τη στιγμή που θα ξεκινήσουν την παραγωγή, υπό την προϋπόθεση πάντα ότι θα ανακαλύψουν κοίτασμα».
Ολη αυτή η διαδικασία θα πρέπει να τρέξει γρήγορα για να τρέξουν και όλα τα υπόλοιπα, τονίζει ο κ. Μπασιάς, «διότι όσο υπάρχει αργοπορία και καθυστερήσεις δημιουργείται ένα κακό προηγούμενο». Η Ελλάδα θα πρέπει να αναπτύξει ταχύτητα για να αξιοποιήσει το θετικό τάιμινγκ των πρόσφατων ανακαλύψεων στην Ανατολική Μεσόγειο, τονίζει ο ίδιος αφήνοντας σαφείς αιχμές για τις καθυστερήσεις της προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ενέργειας.
Ενα θετικό σήμα προς τη διεθνή αγορά, σύμφωνα με τον κ. Μπασιά, πρέπει να δώσουν και οι ελληνικές εταιρείες ΕΛΠΕ και Energean για τις παραχωρήσεις που έχουν αναλάβει με έγκριση από τη Βουλή. Τα ΕΛΠΕ και η Edison, όπως αναφέρει, θα πρέπει με βάση τις συμβατικές τους υποχρεώσεις οπωσδήποτε να κάνουν την πρώτη γεώτρηση στο μπλοκ του Πατραϊκού Κόλπου πριν από το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2020.
Αντίστοιχα, η Εnergean πρέπει να προχωρήσει σε παραγωγική γεώτρηση στο Κατάκολο, όπως έχει δεσμευθεί. Τα ΕΛΠΕ πάντως, όπως ανακοίνωσε στο πρόσφατο συνέδριο του Εconomist ο γενικός διευθυντής Στρατηγικού Σχεδιασμού του ομίλου, Γιώργος Αλεξόπουλος, προετοιμάζονται, για να πραγματοποιήσουν την πρώτη ερευνητική γεώτρηση στον Πατραϊκό Κόλπο εντός του 2020.