Η τελευταία τρομοκρατική ενέργεια στη Νέα Ζηλανδία έδωσε την
ευκαιρία σε πολλούς να αναρωτηθούν -πάλι, και πάλι- για τα κίνητρα που ωθούν
κάποιους να προσφέρουν και την ζωή τους, προκειμένου...
... να επιτύχουν τον σκοπό
τους.
Τον Αυστραλό τρομοκράτη, τι τον ώθησε άραγε; Το μίσος προς
τους μουσουλμάνους, ή η αγάπη προς τους χριστιανούς; Η πράξη του δεν δείχνει
θρησκευόμενο χριστιανό, επειδή δεν θα κατέφευγε σε τέτοια απεχθή πράξη.
Επομένως, καλούμαστε να υιοθετήσουμε την εκδοχή ότι παρακινήθηκε από μίσος προς
τους μουσουλμάνους, εκ πολιτικής ιδεολογίας ή εξ αντιδράσεως για τις
τρομοκρατικές ενέργειες ισλαμιστών που παρατηρούνται εδώ και χρόνια.
Το ζήτημα μάλλον είναι, ότι όλα αυτά τα χρόνια, αποδίδουμε
τις τρομοκρατικές ενέργειες ισλαμιστών σε καθοδηγήσεις τζιχαντιστών ή σε άτομα
με βαρύ ψυχολογικό φορτίο, και αρνούμαστε να δούμε ότι οι πράξεις βίας, με
κίνητρο το μίσος, είναι καθημερινό φαινόμενο, και συναντάται παντού. Μήπως
πρέπει να αναζητήσουμε το κίνητρο στην περιθωριοποίηση πολλών πληθυσμών εντός
των λαών, στερουμένων όχι απαραιτήτως πάντοτε υλικών αγαθών, αλλά της
δυνατότητας να ζουν ως συνειδητά μέλη της κοινωνίας;
Στα συνήθη επεισόδια στην Γαλλία, εξ αιτίας των διαδηλώσεων
των "Κίτρινων
Γιλέκων" κατά της
οικονομικής πολιτικής του Γάλλου προέδρου, πολλές εγκαταστάσεις στην λεωφόρο
Ηλυσίων Πεδίων στο Παρίσι λεηλατήθηκαν. Υπήρξαν καταστροφές σε πολλά
καταστήματα, ενώ ομάδα διαδηλωτών έβαλαν φωτιά και σε κατάστημα της τράπεζας
Tarneaud όπου χρειάστηκε να παρέμβει η πυροσβεστική για να σώσει δύο άτομα που
εγκλωβίστηκαν στο κτίριο, ενώ 11 υπέστησαν ελαφρά τραύματα.
Το τελευταίο περιστατικό είναι πανομοιότυπο, εκτός της
τραγικής εξέλιξης, με την δόλια ανθρωποκτονία στην Marfin. Και το ερώτημα είναι: Και στις
δύο περιπτώσεις υπήρχαν διαμαρτυρίες κατά της κυβερνητικής πολιτικής, αλλά
περίσσευε το μίσος μερίδας των διαδηλωτών κατά πάντων.
Οι καταστροφές καταστημάτων, αυτοκινήτων, της περιουσίας
δηλαδή πολιτών, που ενδεχομένως και αυτοί να διαδήλωναν με τους υπόλοιπους, τι
εξυπηρετεί, παρά μόνον τη έκφραση μίσους
κατά των άλλων, που έχουν ενσωματωθεί στην κοινωνία, και πρέπει να καταστραφούν
κι αυτοί, για να βρεθούν μαζί με τους βανδάλους στο περιθώριο; [Δεν
συμπεριλαμβάνω τις ομάδες κακοποιών που βρίσκουν αφορμή για λεηλασίες].
Υπάρχουν επομένως ομάδες ανθρώπων, με βαθύ μίσος στην καρδιά
τους, που εκμεταλλεύονται τις διαδηλώσεις οργανωμένων ομάδων, και ευρισκόμενοι
μέσα στον όγκο των διαδηλωτών, εκτρέπουν μια διαδήλωση σε κίνημα βιαιοτήτων.
Η ένταξη σε ομάδα, σύμφωνα με την ψυχολογία των όχλων,
προσδίδει δύναμη στο άτομο, το οποίο δεν είναι ένας αλλά πολλοί που μισούν όπως
αυτό, και του παρέχει συγχρόνως ασφάλεια λόγω ατιμωρησίας. Ο Άντον Τσέχωφ, έχει
γράψει: «Η αγάπη, η φιλία και ο θαυμασμός δεν ενώνουν τους ανθρώπους τόσο, όσο
το κοινό μίσος για κάτι».
Όμως, οι τρομοκρατικές ενέργειες έχουν πρωταγωνιστές και
μεμονωμένα άτομα. Σ’ αυτήν την περίπτωση, ίσως ισχύει η αγαπημένη φράση του
Καλιγούλα «Oderint, dum metuant / Ας με μισούν, αρκεί να με φοβούνται». Το κίνητρο
αυτών των ανθρώπων είναι η εκδίκηση εναντίον πραγματικών ή φανταστικών εχθρών, που
πρέπει να τιμωρηθούν αλλά και να φοβηθούν άλλοι, ώστε να μη τους μιμηθούν.
Πρέπει ο άνθρωπος να διακατέχεται από ευγενή συναισθήματα,
για να μη μετατρέψει σε μίσος την θλιβερή κατάσταση στην οποία τύχει να βρεθεί.
Δεν είναι εύκολο αυτό, ούτε μπορούν όλοι
να μιμηθούν την υπερήφανη στάση της Αντιγόνης, με την φράση προς τον Κρέοντα
«Ούτοι συνέχθειν, αλλά συμφιλείν έφυν / Δεν γεννήθηκα για να συμμερίζομαι το
μίσος, αλλά για να συμμερίζομαι την αγάπη». Η Αντιγόνη σε αυτή της την
σύγκρουση με τον Κρέοντα προβάλλει μια αντίληψη για την αγάπη και το μίσος που
ταυτόχρονα έχει διαχρονική ισχύ.
Οφείλουν επομένως οι απανταχού αρμόδιοι να ενσκύψουν στα αίτια
που δημιουργεί στο άνθρωπο το συναίσθημα του μίσους, αντί να καταφεύγουν σε
αφορισμούς.
Ο Μακεδών
