Η επιχείρηση του Μαξίμου για αναδιάταξη της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας έχει αρχίσει εδώ και καιρό, δεδομένου ότι το διαζύγιο με τους ΑΝΕΛ ήταν προδιαγεγραμμένο.
... παρά τη δέσμευση που είχε αναλάβει ο Τσίπρας. Είναι αλήθεια ότι ο αρχηγός των ΑΝΕΛ έκανε πολλές υποχωρήσεις, που ουσιαστικά τον έκαψαν πολιτικά-κομματικά, προκειμένου να μην θέσει σε κίνδυνο την κυβέρνηση και βέβαια να μην χάσει ο ίδιος το χαρτοφυλάκιό του.
Έτσι, οι ΑΝΕΛ παρέμειναν στη συμπολίτευση και μετά την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών, με την ελπίδα πως ο Ζάεφ δεν θα έβρισκε τους 80 βουλευτές για να πραγματοποιήσει την προβλεπόμενη συνταγματική αναθεώρηση. Με την ενεργό παρέμβαση και της Δύσης, όμως, ο Ζάεφ τους βρήκε και σε λίγες ημέρες θα πραγματοποιηθεί στη Βουλή των Σκοπίων η τελική ψηφοφορία, η οποία δεν αναμένεται να κρύβει εκπλήξεις.
Ούτε και τότε, όμως, ο Καμμένος επέλεξε την έξοδο από την κυβέρνηση και τη συμπολίτευση. Μπορεί να επέτυχε την απομάκρυνση του Κοτζιά, αλλά το τίμημα ήταν βαρύ: στο γνωστό γεύμα με τον Τσίπρα στη Λέσχη Αξιωματικών επαναβεβαιώθηκε το μορατόριουμ μέχρι τον Μάρτιο με σκοπό τότε να επέλθει ένα βελούδινο διαζύγιο. Σύμφωνα με όσα ο ίδιος έχει δηλώσει δημοσίως, χωρίς να τον διαψεύσουν, στη συμφωνία υπήρχε όρος ο ΣΥΡΙΖΑ να μην βάλει στα ψηφοδέλτιά του στελέχη των ΑΝΕΛ.
Στο Μαξίμου, όμως, έχουν εδώ και καιρό ρίξει παραγάδι και μαζεύουν βουλευτές από τα μικρά κόμματα. Πρώτον, για να εξασφαλίσουν πως θα υπερψηφισθεί η κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Δεύτερον, για να απορριφθεί η πρόταση δυσπιστίας που πιθανολογούν πως θα καταθέσει η ΝΔ όταν οι ΑΝΕΛ αποχωρήσουν από την κυβέρνηση και τη συμπολίτευση. Και βεβαίως παραγάδι έριξαν πρώτα από όλα στην Κοινοβουλευτική Ομάδα των ΑΝΕΛ, όπου υπήρχαν και στενές σχέσεις, λόγω της συγκυβέρνησης.
Με μετεγγραφές η νέα άτυπη κοινοβουλευτική πλειοψηφία
Ο πρώτος που εξαρχής έκανε συμφωνία με τον Μαξίμου ήταν ο Παπαχριστόπουλος και αργότερα ο Κουίκ. Η Κουντουρά δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά της, αλλά στο πρωθυπουργικό επιτελείο θεωρούν δεδομένη τη μετεγγραφή της στο ψηφοδέλτιο της Α’ Αθηνών. Ερωτηματικό υπάρχει για τη στάση του Κόκκαλη.
Το Μαξίμου έριξε παραγάδι και αλλού. Η Παπακώστα είναι υφυπουργός και θα κατέβει με τον ΣΥΡΙΖΑ ως συνεργαζόμενη, ενώ -σύμφωνα με πληροφορίες- έχει κλείσει η συμφωνία για τη μετεγγραφή του Δανέλλη (Ποτάμι) και πιθανότατα του Λυκούδη (Ποτάμι).
Στο Μαξίμου προεξοφλούν ότι ο Θεοχαρόπουλος (ΔΗΜΑΡ-ΚΙΝΑΛ) θα υπερψηφίσει τη Συμφωνία των Πρεσπών και θεωρούν πολύ πιθανή την επανένταξή του στον ΣΥΡΙΖΑ. Όσο για τον Σαρίδη (Ένωση Κεντρώων) ισχυρίζονται ότι ναι μεν δεν θα ψηφίσει τη Συμφωνία των Πρεσπών, επειδή εκλέγεται στη Θεσσαλονίκη, αλλά τον υπολογίζουν να στηρίξει την κυβέρνηση σε ψηφοφορία για πρόταση δυσπιστίας. Το ίδιο ισχύει και για τον Ζουράρι, αλλά για διαφορετικούς λόγους.
Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, ο Τσίπρας έχει ήδη διαμορφώσει μία νέα άτυπη κοινοβουλευτική πλειοψηφία με «τσόντες» από εδώ και από εκεί. Μπορεί η πλειοψηφία που θα κυρώσει τη Συμφωνία των Πρεσπών να μην είναι ακριβώς η ίδια με αυτή που θα απορρίψει μία πρόταση δυσπιστίας, αλλά αυτό δεν αλλάζει την ουσία των πραγμάτων. Με άλλα λόγια, το Μαξίμου δεν έχει ανάγκη ούτε τις ψήφους του Θεοδωράκη και όσων τον ακολουθούν για να κυρώσει τη Συμφωνία, αλλά ούτε και τον Καμμένο και όσους τον ακολουθούν για να αποκρούσει πρόταση δυσπιστίας. Από πολιτικής απόψεως, όμως, του είναι χρήσιμο να έχει και τον έναν και τον άλλο.
Ο Καμμένος ψάχνει τους βουλευτές του
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Θεοδωράκης μάλλον θα υπερψηφίσει την κύρωση, αλλά για τη στάση του Καμμένου δεν υπάρχει βεβαιότητα. Ο ίδιος είναι έξαλλος με το Μαξίμου και προσωπικά με τον πρωθυπουργό. Θεωρεί ότι παραβίασε τη μεταξύ τους συμφωνία κατά τρόπο που ουσιαστικά διέλυσε το κόμμα του. Η τάση του είναι να περάσει στην αντίπερα όχθη και προς αυτή την κατεύθυνση τον ωθούν και όσοι βουλευτές του έχουν μείνει πιστοί.
Ο πρωθυπουργός έχει κάνει τη δουλειά του. Με τις «τσόντες» από εδώ και από εκεί επανασυγκρότησε ατύπως την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Δεν έχει, λοιπόν, κανένα λόγο να ανοίξει πόλεμο με τον μέχρι τώρα μικρό κυβερνητικό εταίρο του. Θα έβλαπτε πολιτικά και εκλογικά τον ΣΥΡΙΖΑ εάν ο Καμμένος αποφάσιζε να το κάνει Κούγκι. Μπορεί να μην είναι σε θέση να ρίξει την κυβέρνηση, αλλά μπορεί να την πλήξει καίρια.
Ο Τσίπρας, λοιπόν, θα πάει στην συνάντησή τους (βρίσκεται στα σκαριά) με σκοπό να τον κατευνάσει. Μόνο εάν δεν το καταφέρει θα επιχειρήσει να τον πειθαναγκάσει, καταφεύγοντας σε έμμεση πλην σαφή απειλή. Θα του υπενθυμίσει ότι στη ΝΔ τον έχουν προγράψει και ως εκ τούτου, χωρίς τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ θα γίνει εύκολη λεία για τον Μητσοτάκη. Είναι μία απειλή, την οποία ακόμα και ο Καμμένος είναι υποχρεωμένος να λάβει σοβαρά υπόψη.
Αυτό που θα του πει ο πρωθυπουργός είναι πως εάν στραφεί εναντίον της κυβέρνηση μπορεί να της προκαλέσει κάποια τραύματα, αλλά ο ίδιος θα «αυτοκτονήσει» και όχι μόνο πολιτικά.
…και στο βάθος εκλογές
Όλη αυτή η κυβερνητική αναταραχή, η οποία εκ των πραγμάτων θα προκαλέσει ανασχηματισμό για την κάλυψη των κενών, δεν οδηγεί υποχρεωτικά σε εκλογές. Το σενάριο να στηθούν κάλπες τον Μάρτιο μπορεί να συζητήθηκε στα Μίντια, αλλά ποτέ δεν συζητήθηκε σοβαρά στο Μαξίμου. Τα δύο σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι είναι ο Μάιος και η εξάντληση της τετραετίας.
Ο πρωθυπουργός και τα κυβερνητικά στελέχη δηλώνουν σε όλους τους τόνους ότι οι εκλογές θα γίνουν τον Οκτώβριο. Υπάρχει, όμως, μία εισήγηση για τριπλές εκλογές τον Μάιο όχι λόγω της αποχώρησης των ΑΝΕΛ, αλλά επειδή θεωρείται το πιο ευνοϊκό σενάριο για τον ΣΥΡΙΖΑ, ανεξάρτητα από το πώς θα διαμορφωθούν οι συσχετισμοί στη Βουλή. Μένει, λοιπόν, να αποδειχθεί εάν η ρητορική για εξάντληση της τετραετίας έχει αντίκρισμα ή είναι πολιτική μπλόφα.
Μία κυβέρνηση που στηρίζεται σε ψήφο ανοχής μπορεί θεωρητικά να φτάσει μέχρι τον Οκτώβριο. Πολύ περισσότερο που στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για ψήφο ανοχής, αλλά για συμπολιτευτική ψήφο, έστω και αν για προφανείς λόγους δεν εμφανίζεται ως τέτοια. Η Συμφωνία των Πρεσπών, πάντως, εκ των πραγμάτων αλλάζει τα πολιτικά δεδομένα, προκαλώντας εξελίξεις που έστω και αν δεν επιβάλλουν εκλογές, ωθούν προς αυτή την κατεύθυνση.
Σταύρος Λυγερός, Πρώτο Θέμα