Με «πολιτικό κίνδυνο» εκλογών απειλεί η Αθήνα τους δανειστές
Σε απόλυτο ρυθμιστή της τύχης των Μνημονίων στη χώρα μας αναδεικνύεται το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, όπως διαφάνηκε μετά το τέλος του α΄γύρου...
... των διαπραγματεύσεων στην Ουάσιγκτον.
Στο περιθώριο της Συνόδου του ΔΝΤ επιβεβαιώθηκε πως το Ταμείο βγαίνει ενισχυμένο σε όλα τα επίπεδα και βάζει ως όρο να μειωθεί το αφορολόγητο ένα χρόνο νωρίτερα μαζί με τις περικοπές στις συντάξεις, από το 2019 αντί το 2020. Η κυβέρνηση θεωρεί πάντως ότι έχει περιθώριο 60 ημερών ακόμη, για να καταφέρει να ανατρέψει τους σχεδιασμούς των δανειστών.
Το θέμα του αφορολόγητου συζητήθηκε δύο φορές στην Ουάσινγκτον: μία στη συνάντηση Τσακαλώτου-Χουλιαράκη με Λαγκάρντ και Τόμσεν, και η δεύτερη ήταν πιο «τεχνική» με τον διάδοχο της Ντέλιας Βελκουλέσκου στην Αθήνα, Πίτερ Ντόλμαν.Για να αποκρούσει τις πιέσεις για μείωση στο αφορολόγητο, η κυβέρνηση θεωρεί ανάχωμα τα θηριώδη πρωτογενή πλεονάσματα.
Στην Ουάσινγκτον ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο αναπληρωτής υπουργός Γιώργος Χουλιαράκης προϊδέασαν τους ξένους συνομιλητές τους ότι σήμερα η ΕΛΣΤΑΤ αναμένεται να ανακοινώσει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5%-4% για το 2017 που, σε όρους Μνημονίου, σημαίνει πλεόνασμα της τάξης του 3,7% του ΑΕΠ, υπερδιπλάσιο από τον μνημονιακό στόχο 1,75%. Παρουσίασαν επίσης και θετικά στοιχεία για το πλεόνασμα του α΄τριμήνου 2018.
«Δεν έχει σημασία αν πιάσατε τον στόχο, αλλά με ποια μέσα» ήταν το μήνυμα του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος του ΔΝΤ Πόουλ Τόμσεν, που θεωρεί ότι με την υπερφορολόγηση δεν είναι διατηρήσιμα τα πλεονάσματα.
«Θέλει πολύ φαντασία να λες ότι από πλεόνασμα 4,5% - 4,7% του ΑΕΠ το 2017 (αν δεν δινόταν κοινωνικό μέρισμα) θα πέσουμε στο1,5% το 2019» όπως προβλέπει το ΔΝΤ, ήταν λίγο αργότερα η ανταπάντηση που του έδινε από την Ουάσινγκτον αξιωματούχος του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών. Και υποστήριζε πως η συζήτηση αυτή θα κρατήσει μέχρι τον Ιούνιο. «Το ΔΝΤ αποφασίζει αλλά σε συνεννόηση με τους Ευρωπαίους και θα ακουστεί και η δική μας άποψη για το ποιο μέρος του πλεονάσματος έχει μόνιμο χαρακτήρα και ποιο όχι».
Ωστόσο ασφαλείς διπλωματικές πηγές ανέφεραν στο Πρώτο Θέμα ότι τα σχέδια για δημιουργία Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, ως αντικαταστάτης του ΔΝΤ, μπαίνουν στις καλένδες καθώς, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η Άγκελα Μέρκελ πιέζεται από το εσωτερικό του κόμματός της να βάλει τέλος στις φιλοδοξίες του Γάλλου Προέδρου Μακρόν για το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο. Αυτό θα σημαίνει ότι το ΔΝΤ θα έχει πολλά περιθώρια να πιέζει, και οι δανειστές θα παίζουν το παιχνίδι «της γάτας με το ποντίκι» με την χώρα μας.
Παράταση Μνημονίου
«Όλοι μα όλοι, χωρίς εξαίρεση, ακόμη και ο Ολαφ Σόλτς εκφράζουν την αισιοδοξία τους ότι παρόλα τα ανοικτά ζητήματα θα υπάρχει λύση στις 21 Ιουνίου, στην σύνοδο του Eurogroup» έλεγε εχθές αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών -απαντώντας για τις διαρροές από τη Γερμανία περί παράτασης του Μνημονίου- μετά την χθεσινή συνάντηση Τσακαλώτου-Χουλιαράκη με Κριστίν Λαγκάρντ και Πόουλ Τόμσεν στην έδρα του ΔΝΤ.
Η ίδια πηγή εξηγούσε ποια είναι τα εκκρεμή ζητήματα, σε όλα τα μέτωπα:
1. Για τα προαπαιτούμενα: «όλοι μας πιέζουν να είμαστε εντάξει στην 4η αξιολόγηση» παραδέχθηκε ο αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών.
«Δεν υπάρχει θέμα παράτασης του προγράμματος, όλοι θέλουν να λυθεί μέχρι τις 21 Ιουνίου γιατί η γερμανική Βουλή κλείνει για το καλοκαίρι» επέμεινε. Είναι όμως ακριβώς αυτός κι ο λόγος για τον οποίο εκπορεύονται από τη Γερμανία τα σενάρια για δίμηνη ή τετράμηνη παράταση, γιατί δεν θα έχουν εκπληρωθεί όλα τα προαπαιτούμενα έως τις 20 Αυγούστου.
Στην Αθήνα («στο αγαπημένο μου ξενοδοχείο» όπως ανέφερε με χιούμορ η ίδια πηγή) Οι θεσμοί θα επιστρέψουν στις 12- 16 Μαΐου, με πιθανότερη ημερομηνία τις 14 Μαΐου και στόχο μια «σύμφωνία επί της Αρχής» (SLA) έως Δευτέρα 21 Μαΐου που συνεδριάζει το Eurogroup. Την Παρασκευή 27 Απριλίου στο άτυπο Eurogroup στη Σόφια, θα παρουσιάσει ο κύριος Τσακαλώτος και το Ολιστικό Σχέδιο.
«Θεωρούμε εφικτό να εγκριθεί, άλλοι όμως το θεωρούν νωρίς ακόμα» έλεγε αρμόδια πηγή από την Ουάσιγκτον, καθώς παραδέχθηκε πως οι δανειστές έχουν ζητήσει διορθώσεις και συμπληρώματα.
2. Για το χρέος: ο χρόνος πιέζει και το ΔΝΤ που ζητάει από του Ευρωπαίους να προσφέρουν μεγαλύτερη και αυτόματη ελάφρυνση χρέους στην Ελλάδα (και στα δάνεια του ESM) προκειμένου να μπει στο πρόγραμμα. Στο θέμα του χρέους η ελληνική θέση ταυτίζεται με την θέση του ΔΝΤ.
Η Γερμανία όμως δεν το δέχεται, ζητά η ελάφρυνση να γίνεται υπό όρους. «Το κλειδί είναι να συμφωνηθεί ο γαλλικός μηχανισμός. Μετά, θα μπορέσει να ξεκλειδώσει η συζήτηση» έλεγε πηγή του υπουργείου Οικονομικών. Αναζητείται συμβιβασμός με την Γερμανία καθώς «η νέα ηγεσία γερμανικού υπουργείου Οικονομικών έχει καλή διάθεση, αλλά θέλει περισσότερο χρόνο για να καταλάβει τις παραμέτρους της αναδιάρθρωσης του χρέους. Και το θέμα είναι ότι δεν υπάρχει πολύς χρόνος. Αυτή είναι η δυσκολία» λέει η ελληνική πλευρά, καθώς μάλιστα οι αποφάσεις του Ταμείου θα απαιτήσουν εσωτερικές εγκρίσεις και διαδικασίες.
3. Για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο τρέχον πρόγραμμα και στην μεταμνημονιακή παρακολούθηση είπε πως γραμμή του Ταμείου είναι «το χρέος να λυθεί πριν τις 21 Ιουνίου» γιατί έχει περιορισμούς και εσωτερικές διαδικασίες για την ενεργοποίηση του προγράμματός του «αλλά με καλή πρόθεση από όλες τις πλευρές - και δεν εννοεί εμάς μόνον – αυτό θα είναι εφικτό».
Το Ταμείο ενισχύεται ιδιαίτερα από την διαφαινόμενη εγκατάλειψη -όπως αποκάλυψε το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ την Κυριακή- των σχεδίων για υποκατάστασή του από ένα Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο.
Ωστόσο στο ελληνικό υπουργείο Οικονομικών κάνουν «ασκήσεις θάρρους», λέγοντας πως και αν δεν μετάσχει το ΔΝΤ «δεν θα κοστολογηθεί από τις αγορές αρνητικά για την Ελλάδα. Έχει χάσει σε μεγάλο βαθμό την αξιοπιστία του. Το πρόγραμμα τελειώνει, η αξιοπιστία της εξόδου κρίνεται από άλλα θέματα».
Σε απόλυτο ρυθμιστή της τύχης των Μνημονίων στη χώρα μας αναδεικνύεται το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, όπως διαφάνηκε μετά το τέλος του α΄γύρου...
... των διαπραγματεύσεων στην Ουάσιγκτον.
Στο περιθώριο της Συνόδου του ΔΝΤ επιβεβαιώθηκε πως το Ταμείο βγαίνει ενισχυμένο σε όλα τα επίπεδα και βάζει ως όρο να μειωθεί το αφορολόγητο ένα χρόνο νωρίτερα μαζί με τις περικοπές στις συντάξεις, από το 2019 αντί το 2020. Η κυβέρνηση θεωρεί πάντως ότι έχει περιθώριο 60 ημερών ακόμη, για να καταφέρει να ανατρέψει τους σχεδιασμούς των δανειστών.
Το θέμα του αφορολόγητου συζητήθηκε δύο φορές στην Ουάσινγκτον: μία στη συνάντηση Τσακαλώτου-Χουλιαράκη με Λαγκάρντ και Τόμσεν, και η δεύτερη ήταν πιο «τεχνική» με τον διάδοχο της Ντέλιας Βελκουλέσκου στην Αθήνα, Πίτερ Ντόλμαν.Για να αποκρούσει τις πιέσεις για μείωση στο αφορολόγητο, η κυβέρνηση θεωρεί ανάχωμα τα θηριώδη πρωτογενή πλεονάσματα.
Στην Ουάσινγκτον ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο αναπληρωτής υπουργός Γιώργος Χουλιαράκης προϊδέασαν τους ξένους συνομιλητές τους ότι σήμερα η ΕΛΣΤΑΤ αναμένεται να ανακοινώσει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5%-4% για το 2017 που, σε όρους Μνημονίου, σημαίνει πλεόνασμα της τάξης του 3,7% του ΑΕΠ, υπερδιπλάσιο από τον μνημονιακό στόχο 1,75%. Παρουσίασαν επίσης και θετικά στοιχεία για το πλεόνασμα του α΄τριμήνου 2018.
«Δεν έχει σημασία αν πιάσατε τον στόχο, αλλά με ποια μέσα» ήταν το μήνυμα του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος του ΔΝΤ Πόουλ Τόμσεν, που θεωρεί ότι με την υπερφορολόγηση δεν είναι διατηρήσιμα τα πλεονάσματα.
«Θέλει πολύ φαντασία να λες ότι από πλεόνασμα 4,5% - 4,7% του ΑΕΠ το 2017 (αν δεν δινόταν κοινωνικό μέρισμα) θα πέσουμε στο1,5% το 2019» όπως προβλέπει το ΔΝΤ, ήταν λίγο αργότερα η ανταπάντηση που του έδινε από την Ουάσινγκτον αξιωματούχος του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών. Και υποστήριζε πως η συζήτηση αυτή θα κρατήσει μέχρι τον Ιούνιο. «Το ΔΝΤ αποφασίζει αλλά σε συνεννόηση με τους Ευρωπαίους και θα ακουστεί και η δική μας άποψη για το ποιο μέρος του πλεονάσματος έχει μόνιμο χαρακτήρα και ποιο όχι».
Ωστόσο ασφαλείς διπλωματικές πηγές ανέφεραν στο Πρώτο Θέμα ότι τα σχέδια για δημιουργία Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, ως αντικαταστάτης του ΔΝΤ, μπαίνουν στις καλένδες καθώς, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η Άγκελα Μέρκελ πιέζεται από το εσωτερικό του κόμματός της να βάλει τέλος στις φιλοδοξίες του Γάλλου Προέδρου Μακρόν για το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο. Αυτό θα σημαίνει ότι το ΔΝΤ θα έχει πολλά περιθώρια να πιέζει, και οι δανειστές θα παίζουν το παιχνίδι «της γάτας με το ποντίκι» με την χώρα μας.
Παράταση Μνημονίου
«Όλοι μα όλοι, χωρίς εξαίρεση, ακόμη και ο Ολαφ Σόλτς εκφράζουν την αισιοδοξία τους ότι παρόλα τα ανοικτά ζητήματα θα υπάρχει λύση στις 21 Ιουνίου, στην σύνοδο του Eurogroup» έλεγε εχθές αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών -απαντώντας για τις διαρροές από τη Γερμανία περί παράτασης του Μνημονίου- μετά την χθεσινή συνάντηση Τσακαλώτου-Χουλιαράκη με Κριστίν Λαγκάρντ και Πόουλ Τόμσεν στην έδρα του ΔΝΤ.
Η ίδια πηγή εξηγούσε ποια είναι τα εκκρεμή ζητήματα, σε όλα τα μέτωπα:
1. Για τα προαπαιτούμενα: «όλοι μας πιέζουν να είμαστε εντάξει στην 4η αξιολόγηση» παραδέχθηκε ο αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών.
«Δεν υπάρχει θέμα παράτασης του προγράμματος, όλοι θέλουν να λυθεί μέχρι τις 21 Ιουνίου γιατί η γερμανική Βουλή κλείνει για το καλοκαίρι» επέμεινε. Είναι όμως ακριβώς αυτός κι ο λόγος για τον οποίο εκπορεύονται από τη Γερμανία τα σενάρια για δίμηνη ή τετράμηνη παράταση, γιατί δεν θα έχουν εκπληρωθεί όλα τα προαπαιτούμενα έως τις 20 Αυγούστου.
Στην Αθήνα («στο αγαπημένο μου ξενοδοχείο» όπως ανέφερε με χιούμορ η ίδια πηγή) Οι θεσμοί θα επιστρέψουν στις 12- 16 Μαΐου, με πιθανότερη ημερομηνία τις 14 Μαΐου και στόχο μια «σύμφωνία επί της Αρχής» (SLA) έως Δευτέρα 21 Μαΐου που συνεδριάζει το Eurogroup. Την Παρασκευή 27 Απριλίου στο άτυπο Eurogroup στη Σόφια, θα παρουσιάσει ο κύριος Τσακαλώτος και το Ολιστικό Σχέδιο.
«Θεωρούμε εφικτό να εγκριθεί, άλλοι όμως το θεωρούν νωρίς ακόμα» έλεγε αρμόδια πηγή από την Ουάσιγκτον, καθώς παραδέχθηκε πως οι δανειστές έχουν ζητήσει διορθώσεις και συμπληρώματα.
2. Για το χρέος: ο χρόνος πιέζει και το ΔΝΤ που ζητάει από του Ευρωπαίους να προσφέρουν μεγαλύτερη και αυτόματη ελάφρυνση χρέους στην Ελλάδα (και στα δάνεια του ESM) προκειμένου να μπει στο πρόγραμμα. Στο θέμα του χρέους η ελληνική θέση ταυτίζεται με την θέση του ΔΝΤ.
Η Γερμανία όμως δεν το δέχεται, ζητά η ελάφρυνση να γίνεται υπό όρους. «Το κλειδί είναι να συμφωνηθεί ο γαλλικός μηχανισμός. Μετά, θα μπορέσει να ξεκλειδώσει η συζήτηση» έλεγε πηγή του υπουργείου Οικονομικών. Αναζητείται συμβιβασμός με την Γερμανία καθώς «η νέα ηγεσία γερμανικού υπουργείου Οικονομικών έχει καλή διάθεση, αλλά θέλει περισσότερο χρόνο για να καταλάβει τις παραμέτρους της αναδιάρθρωσης του χρέους. Και το θέμα είναι ότι δεν υπάρχει πολύς χρόνος. Αυτή είναι η δυσκολία» λέει η ελληνική πλευρά, καθώς μάλιστα οι αποφάσεις του Ταμείου θα απαιτήσουν εσωτερικές εγκρίσεις και διαδικασίες.
3. Για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο τρέχον πρόγραμμα και στην μεταμνημονιακή παρακολούθηση είπε πως γραμμή του Ταμείου είναι «το χρέος να λυθεί πριν τις 21 Ιουνίου» γιατί έχει περιορισμούς και εσωτερικές διαδικασίες για την ενεργοποίηση του προγράμματός του «αλλά με καλή πρόθεση από όλες τις πλευρές - και δεν εννοεί εμάς μόνον – αυτό θα είναι εφικτό».
Το Ταμείο ενισχύεται ιδιαίτερα από την διαφαινόμενη εγκατάλειψη -όπως αποκάλυψε το ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ την Κυριακή- των σχεδίων για υποκατάστασή του από ένα Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο.
Ωστόσο στο ελληνικό υπουργείο Οικονομικών κάνουν «ασκήσεις θάρρους», λέγοντας πως και αν δεν μετάσχει το ΔΝΤ «δεν θα κοστολογηθεί από τις αγορές αρνητικά για την Ελλάδα. Έχει χάσει σε μεγάλο βαθμό την αξιοπιστία του. Το πρόγραμμα τελειώνει, η αξιοπιστία της εξόδου κρίνεται από άλλα θέματα».