Ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία της Έδεσσας, ένα στολίδι της Ιστορίας και της ίδιας της πόλης, που σήμερα είναι «θαμμένο» ανάμεσα...
... σε σύγχρονα κτίσματα, το Χουνκιάρ τζαμί, θα αποδοθεί στην Έδεσσα ως ένας χώρος διαχρονικός και πολυπολιτισμικός, αφού η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας προχωρά στην ανάδειξη του μνημείου, με μισό εκατομμύριο ευρώ.
Το περιφερειακό συμβούλιο Κεντρικής Μακεδονίας ενέκρινε ομόφωνα στη σημερινή συνεδρίασή του το έργο της ανάδειξης του σπουδαίου αυτού μνημείου, το οποίο είναι κρυμμένο ανάμεσα σε νεότερα κτίσματα, στο κέντρο της πόλης, και σύμφωνα με τους εισηγητές, το Χουνκιάρ τζαμί ή Ινκιάρ τζαμί μνημονεύεται από τον περιηγητή, Εβλιγιά Τσελεμπή, σε περιγραφές του 1667 με την ερμηνεία του ως «αυτοκρατορικό τέμενος».
Το μνημείο είναι του 16ου αιώνα, όπως αναφέρουν ιστορικές πηγές, αλλά και μια πρώτη τεκμηρίωση των ευρημάτων και παρομοιάζεται με το Αλκαζάρ της Θεσσαλονίκης. Απλώς είναι μικρότερου μεγέθους και είναι στο σύνολό του ενσωματωμένο στο κινηματοθέατρο. Μέχρι προσφάτως στέγαζε κινηματοθέατρο, βιβλιοθήκη, γραφεία και άλλες λειτουργίες του Φιλοπροοόδου Συλλόγου «Μέγας Αλέξανδρος».
Παρά τις σύγχρονες προσθήκες έχει διατηρηθεί σε ικανοποιητικό βαθμό ένα μεγάλο μέρος του αρχικού πυρήνα του κτηρίου. Στις εργασίες που προγραμματίζει η Περιφέρεια περιλαμβάνεται στερέωση, συντήρηση και αποκατάσταση, αλλά και διατήρηση της προσθήκης (νέο κτίσμα) και αισθητική εναρμόνισή του με το μνημείο. Για τα έργα συνεργάζονται με την Περιφέρεια η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας και ο Δήμος Έδεσσας.
Η αποκατάσταση του κτηρίου έχει ξεκινήσει πριν χρόνια και στη διάρκεια των τότε εργασιών αποκαλύφθηκε τμήμα του μνημείου. Έτσι η αποκατάσταση θα ολοκληρωθεί, αλλά επιπλέον θα γίνουν παρεμβάσεις με εγκατάσταση συστημάτων υποστύλωσης στο σύνολο της τοιχοποιίας του μνημείου και καθαίρεσης τμημάτων της σύγχρονης κατασκευής στο φουαγιέ του κινηματοθεάτρου που εμποδίζουν τη θέαση του μνημείου.
Σημαντική είναι η παρέμβαση της συντήρησης των τοιχογραφιών ενώ θα συνεχιστούν και οι προσπάθειες τεκμηρίωσης (φωτογραφική και σχεδιαστική αποτύπωση των χώρων του μνημείου), για να δημιουργηθεί στην πορεία και ψηφιακό και έντυπο εποπτικό υλικό.
Το έργο περιλαμβάνει το σύνολο του πολυχώρου «Μέγας Αλέξανδρος» (τμήμα του είναι πλέον το τέμενος), που ανήκει στον Φιλοπρόοδο Σύλλογο Έδεσσας «Ο Μέγας Αλέξανδρος» και έχει παραχωρηθεί στο Δήμο Έδεσσας για 20 χρόνια.
Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών και παρεμβάσεων το μνημείο και το σύνολο του κτίσματος θα χρησιμοποιηθεί ως χώρος πολιτιστικών δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων.
