31 Οκτωβρίου 2017

Ο Έλληνας που έκανε τους Γερμανούς να αγαπήσουν την ελληνική παραδοσιακή μουσική - ΒΙΝΤΕΟ

Το να δουλέψει κανείς πάνω στους στίχους της Σαπφούς και να γράψει μουσική με βάση αυτούς, είναι από μόνο του μία πρόκληση  για έναν μουσικό.

Σαπφώ είναι μία ποιήτρια [δείτε το βίντεο]...

... που κινείται ανάμεσα στον μύθο και στην ιστορία, ένα πρόσωπο που έζησε την λεγόμενη αρχαϊκή περίοδο, ερωτεύτηκε, αγάπησε, δημιούργησε και θεωρήθηκε από τους απόγονους της ως η δέκατη μούσα.

Είναι μαζί με τον Αρχίλοχο και  τον Αλκαίο, η κατεξοχήν εκπρόσωπος της λυρικής ποίησης, της ποίησης εκείνης που κινείται στο πεδίο των συναισθημάτων, σε ένα επίπεδο πιο ανθρώπινο από αυτό της επικής ποίησης, των ηρώων, των μεγάλων ανδρών και των πολέμων.

Ο Κωνσταντίνος Ανδρικόπουλος είναι ένας μουσικός που ζει εδώ και 25 περίπου χρόνια στην Γερμανία, εκεί όπου αποφάσισε να ασχοληθεί με αυτό που αγαπάει περισσότερο, την παραδοσιακή  μουσική και την διδασκαλία ρυθμικής, αλλά και κρουστών οργάνων.

Στην Γερμανία, έχοντας μάθει πλέον σε μία άλλη νοοτροπία που διαφέρει αρκετά από αυτή της Ελλάδος, διδάσκει ελληνικούς παραδοσιακούς ρυθμούς σε διάφορα projects για παιδιά και ενήλικες, σε πολιτιστικά κέντρα πολιτισμού και νεότητας, αλλά και σε αντίστοιχα ανοικτά πανεπιστήμια.

«Το ενδιαφέρον των Γερμανών για την παραδοσιακή μουσική είναι μεγάλο, όχι μόνο για τους ελληνικούς παραδοσιακούς ρυθμούς, αλλά γενικότερα με ότι έχει να κάνει με το έθνικ στοιχείο». Όπως λέει οι Γερμανοί είναι ένας λαός που πέρα από την πειθαρχία που τον χαρακτηρίζει, του αρέσει να μαθαίνει καινούργια πράγματα.

«Οι Γερμανοί έχουν μία ιδιαίτερη αγάπη στην ελληνική παραδοσιακή μουσική, τόσο στην δημοτική, όσο και στην λαϊκή παράδοση των Ελλήνων που έχει να κάνει με το ρεμπέτικο τραγούδι και την λαϊκή μουσική». "Η δική μου μουσική, πατάει στο αρχαίο κείμενο και μέτρο και μου βγήκε απλή, χωρίς πολλά – πολλά".

Το project όμως για τους στίχους της Σαπφούς, το να γράψει δηλαδή μουσική πάνω στους στίχους της αρχαίας Ελληνίδας ποιήτριας, σίγουρα ήταν κάτι διαφορετικό για αυτόν. Ο ίδιος τονίζει:

Η αλήθεια είναι ότι δεν είχα ασχοληθεί με το έργο της λυρικής ποιήτριας Σαπφούς, μέχρι πρόπερσι. Τυχαία ανάγνωση κάποιων στίχων και αυτή επιφανειακά και βιαστικά. Στις μουσικές συναντήσεις που οργανώνω στην πόλη του Έμεριχ, όπου κατοικώ τα τελευταία 5 χρόνια βρέθηκε ένα βράδυ του 2015 και η 80χρονη κυρία Hildegard Pütz, καλλιτέχνιδα με πολλά ενδιαφέροντα και ασχολίες, κυρίως φωτογραφία, γραφικά, ζωγραφική κ.α.

Δήλωσε εντυπωσιασμένη από τα παραδοσιακά, ελληνικά τραγούδια του μουσικού μου σχήματος "Παράδοξον" και μου ζήτησε να συνοδεύσω μουσικά την έκθεση φωτογραφίας με θέμα την Μεσόγειο, που είχε προγραμματίσει για τους επόμενους μήνες. Στις επόμενες συναντήσεις μας και κουβέντα στην κουβέντα, μου μίλησε για την Σαπφώ και την ελεύθερη απόδοση συγκεκριμένης, γερμανικής μετάφρασης του έργου της ώστε να «ακούγεται πιο όμορφα στα γερμανικά.

Όταν ξεκίνησα να της διαβάσω τους στίχους στα αρχαία ελληνικά, δοκιμάζοντας διάφορες ρυθμικές απαγγελίες (αν μπορώ να το περιγράψω έτσι), πάνω σε εφτάσημους, πεντάσημους, τρίσημους κ.α. ρυθμούς, αυτή εντυπωσιάστηκε. Εντυπωσιάστηκα κι εγώ από την απλότητα και την ομορφιά της ποίησης της Σαπφούς. Το αυτονόητο, το άξιο θαυμασμού και απορίας, αυτό που είναι επίκαιρο και σήμερα κι ας πέρασαν πάνω από 2.500 χιλιάδες χρόνια από τότε.

Με ρώτησε αν μπορούσα να γράψω μουσική για τους στίχους αυτούς και κάπως έτσι ξεκίνησα. Ετοίμασα την μουσική για 4 ποιήματα (δίστιχα, στροφές ποιημάτων) και έχω κάποιες μουσικές ιδέες για άλλα τόσα. Τα 4 πρώτα κομμάτια παρουσιάστηκαν σε συνεργασία και σε μοντερατσιόν της κυρίας Pütz μπροστά σε γερμανικό ακροατήριο, το οποίο ενθουσιάστηκε τον Σεπτέμβρη του 2016.

Όταν έγραψα την μουσική, κοίταξα στο ίντερνετ και βρήκα αρκετές εκτελέσεις από καταξιωμένους καλλιτέχνες και ερμηνευτές. Οι περισσότεροι τραγουδούν όμως τις μεταφράσεις των ποιημάτων. Η δική μου μουσική, πατάει στο αρχαίο κείμενο και μέτρο και μου βγήκε απλή, χωρίς πολλά –  πολλά ανάλογη με την εντύπωση που μου προκάλεσε η ανάγνωση των ποιημάτων.

Ο Κωνσταντίνος Ανδρικόπουλος, αν και ζει πλέον μόνιμα στην Γερμανία, έρχεται κάθε χρόνο στην Πάτρα. Μιλώντας για την μουσική του αναφέρει:

Η προσπάθεια αυτή για την Σαπφώ αλλά και γενικότερα η μουσική μου, μπορεί να χαρακτηριστεί σαν βιολογική (Biomusik). Είναι ανεξάρτητη, με συμμετοχή κυρίως ερασιτεχνών μουσικών κι όλα τα στάδια της παραγωγής περνούν από τις πλάτες μου (μουσική, ενορχήστρωση, βίντεο, μίξη, υποστήριξη).

Δεν υπάρχουν σπόνσορες και η μοναδική «εξωτερική» υποστήριξη είναι η παραχώρηση από το πολιτιστικό γραφείο της πόλης του πανέμορφου κτιρίου Schlösschen Borghees και η φιλολογική υποστήριξη από την πατρινή φιλόλογο, κριτικό θεάτρου και παλιά μου φιλόλογο κ. Χριστίνα Κόκοτα. Οι μουσικοί μου, που αποτελούν και τα μέλη της Πρωτοβουλίας Παράδοξον είναι κυρίως Γερμανοί, μια Περσίδα, η γυναίκα μου που τραγουδά είναι Ελληνογερμανίδα. Όπως καταλαβαίνετε είμαι ο μόνος Έλληνας.

Μάλιστα, όπως λέει ο ίδιος το project για την Σαπφώ το είχε παρουσιάσει στους ανθρώπους του δήμου και του πολιτιστικού οργανισμού, με αυτούς να δείχνουν αρχικά ιδιαίτερα ενδιαφέρον, θέλοντας να το προωθήσουν στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας. Το ενδιαφέρον όμως αποδείχτηκε φιλολογικό. Η Πάτρα δεν δείχνει να έχει την διάθεση για να αξιοποιήσει έναν μουσικό δικό της που έχει κάνει σημαντικά  και καινοτόμα πράγματα πάνω στην  παραδοσιακή μουσική.

Ο ίδιος όμως είναι αποφασισμένος να συνεχίσει να ενώνει μέσω της παραδοσιακής μουσικής, την ρυθμική και τους ήχους πολιτισμούς και ανθρώπους. Το project και η δουλειά που έχει κάνει πάνω στην ποίηση της Σαπφούς, το επιβεβαιώνει αυτό. [patraevents]