Στο Πόρτο, τη δεύτερη, μεγαλύτερη πόλη της Πορτογαλίας, δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολο να εντοπίσουμε γυναίκες που δυσανασχετούν για την παρενόχληση που (δείτε το βίντεο)...
... υφίστανται στο δρόμο.
«Μας λένε: «Έλα μια βόλτα μαζί μας». Ή μας προσβάλουν λέγοντάς μας «είσαι καυτή». Μας κάνουν να αισθανόμαστε άβολα.» «Λένε Εισαι καυτή! Δεν φαντάζεσαι τι μπορώ να σου κάνω! Δυστυχώς όλες οι γυναίκες έχουν ακούσει παρόμοια.» «Ένας άνδρας πιο μεγάλος από μένα μου είπε: Έλα εδώ, Είσαι καυτή. Έλα κοντά μου. Εγώ άρχισα να τρέχω γιατί φοβήθηκα».
«Αισθάνθηκα λίγο βρόμικη γιατί κανείς δε θέλει να δέχεται τέτοιου είδους επίθεση από κάποιον που δεν γνωρίζει. Και μάλιστα από μεγαλύτερο άνδρα είναι χειρότερο. Είναι αηδιαστικό. Θα μπορούσα να είμαι κόρη του ή και εγγονή του.»
Οι γυναίκες με τις οποίες μιλήσαμε δέχθηκαν περενόχληση τους τελευταίους μήνες.Κι όμως το άρθρο 170 του πορτογαλικού Ποινικού Κώδικα που αφορά στην σεξουαλική παρενόχληση τροποποιήθηκε πριν από ένα χρόνο, προκειμένου να συμπεριλάβει τη σεξουαλική λεκτική κακοποίηση.
Από τώρα και στο εξής όποιος κάνει προτάσεις σεξουαλικού χαρακτήρα τιμωρείται με ποινή φυλάκισης από 4 μήνες μέχρι ένα χρόνο .Σε θύματα κάτω των 14 ετών, η ποινή μπορεί να είναι μέχρι τρία χρόνια καθειρξης. Πώς όμως μπορεί να αποδειχθεί λεκτική κακοποίηση και ως εκ τούτου,να επιβληθεί ο νέος νόμος; Ρωτήσαμε έναν ειδικό στο ποινικό δίκαιο.
«Εμείς θα πρέπει να αποδείξουμε, προκειμένου να υπάρξει καταδικαστική απόφαση, ότι, πρώτον, το θύμα είχε επηρεαστεί από την εν λόγω πρόταση. Δεύτερον, ότι υπήρχε πρόταση με σεξουαλικό περιεχόμενο. Αν κάποιος λέει ότι μια γυναίκα είναι όμορφη ή κάνει ένα κομπλιμέντο για οποιοδήποτε μέρος του σώματος της, αυτό δεν συνιστά πρόταση με σεξουαλικό περιεχόμενο», λέει ο καθηγητής ποινικού δικαίου Αντρέ Λαμάς Λέιτε.
Αλλά οι γυναίκες που συναντήσαμε στο δρόμο δεν είχαν ακούσει για την τροποποίηση του νόμου …«Νομίζω ότι οι άνθρωποι πρέπει να ενημερωθούν. Δεν ξέρω αν αυτή η πληροφορία έφθασε σε όλους. Όχι πάντως σε μένα. Δεν ήξερα τίποτα.»
Η παρενόχληση στο δρόμο συνεχίζεται με αμείωτη ένταση στην Πορτογαλία.Τα σχόλια όπως «είσαι πολύ καυτή» δεν ποινικοποιούνται από τη νομοθεσία δεδομένου ότι το περιεχόμενό τους δεν είναι απροκάλυπτα σεξουαλικό. «Δεν υπάρχει θέμα κάνοντας αυτά τα σχόλια. Είναι κομπλιμέντο. Δε νομίζω πως είναι έγκλημα.»
Ένα άλλο ζήτημα είναι ότι δεν έγινε η κατάλληλη ενημέρωση του κοινού για την τροπολογία αυτή. Αρκετά μέσα ενημέρωσης είπαν πως οι φιλοφρονήσεις προς το γυναικείο φύλο ποινικοποιήθηκαν. Με βάση αυτή την ψευδή ερμηνεία, τα social media κορόιδεψαν την αλλαγή του νόμου. Αρκετές νομικοί επέκριναν επίσης την τροπολογία. Ωστόσο αυτός ο καθηγητής ποινικού δικαίου θεωρεί ότι ήταν απαραίτητο, ακόμα κι αν έχει αμφιβολίες σχετικά με την επιβολή του.
«Δεν προβλέπω ότι θα υπάρξουν πολλές καταδικαστικές αποφάσεις σε σχέση με αυτό το έγκλημα για δύο λόγους. Πρώτον, είναι ένα ημι-δημόσιο έγκλημα για το οποίο θα πρέπει να υποβάλετε καταγγελία.Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι η διατύπωση των προτάσεων με σεξουαλικό περιεχόμενο είναι ένα έγκλημα. Ως εκ τούτου, συχνά, το βλέπουν ως φλέρτ, ως φιλοφρόνηση», εξηγεί ο καθηγητής ποινικού δικαίου Αντρέ Λαμάς Λέιτε.
