21 Μαΐου 2016

Η φοροδιαφυγή θα καταστεί θεσμός

Εντυπωσιακά είναι τα αποτελέσματα της έρευνας, σε ρεπορτάζ της Άννης Καρολίδου στη voria.gr πριν από λίγες μέρες, με ληφθέντα στοιχεία από τους εισηγητές Ιωάννη Κωνσταντινίδη και Βασίλειο Βλάχο του διεθνούς συνεδρίου...


... "International Conference on International Business 2016", που διοργανώνει το Πανεπιστήμιο "Μακεδονία" από την Παρασκευή μέχρι την Κυριακή.

Δείχνουν τελικά, πως η φοροδιαφυγή δεν στιγματίζει πλέον αυτόν που την ασκεί, όπως κάποιες εποχές που η κοινωνία ήταν συντηρητική, αλλά γίνεται αποδεκτή και θεωρείται ως άμυνα πλέον στην φορομπηχτική πολιτική του κράτους, αλλά και σε όλα τα μέτρα που λαμβάνει αυτό για να φέρει δυσκολίες στην επιχειρηματικότητα, αντί να την ενθαρρύνει.

Για όσους φίλους αναγνώστες δεν έχουν εξοικείωση με τους οικονομικούς όρους, σημειώνω άλλη κατάσταση είναι η φοροαποφυγή, η οποία διαφέρει από την έννοια της φοροδιαφυγής. Συμφώνως προς την Τράπεζα της Ελλάδος (Φοροαποφυγή-Φοροδιαφυγή, Τεύχος 13-14 Ιούλιος-Αύγουστος 2011), η φοροαποφυγή ορίζεται ως η οποιαδήποτε νόμιμη διαδικασία ή τρόπος, για την αποφυγή πληρωμής φόρων. Γίνεται δηλαδή η κατάλληλη χρήση λογιστικών πρακτικών, με κατάλληλο φορολογικό σχεδιασμό, ώστε να προσδιοριστεί ο ελάχιστος δυνατός φόρος, στο πλαίσιο του νόμου. 

Η φοροδιαφυγή απεναντίας είναι συνδεδεμένη με το μαύρο χρήμα και την παραοικονομία, με χρήση αθέμιτων μέσων για την επίτευξή της. Οφείλω όμως να σημειώσω, πως η δραματική κατάσταση στην οποία περιήλθαν οι Έλληνες, δεν προτιμάται η φοροδιαφυγή για πλουτισμό, αλλά μάλλον για επιβίωση. Και ίσως, η μεγάλη παραοικονομία, μαζί με τον ισχύοντα ακόμη παραδοσιακό οικογενειακό δεσμό, είναι τα δυο κύρια στοιχεία που μας επιτρέπουν να είμαστε ακόμη όρθιοι, όσο είμαστε.

Με βάση τους αριθμούς, που έχουν υπόψη οι Ευρωπαίοι, για την ελληνική οικονομία απορούν πώς ζούμε ακόμη. Γι’ αυτό και εκπλήσσονται, όταν έρχονται στην Ελλάδα ως περιηγητές, που βλέπουν διαφορετική εικόνα από αυτήν που έχουν σχηματίσει. Προφανώς, επειδή δεν διαθέτουν τα δύο ανωτέρω στοιχεία που ανέφερα.

Από την έρευνα προκύπτει πως η παραοικονομία στην Ελλάδα συνεχίζει να είναι πολύ μεγάλη, από τις υψηλότερες στην Ευρώπη, αφού αντιστοιχεί περίπου στο 25% του ΑΕΠ, δηλαδή κοντά στα 45-46 δισ. ευρώ. Ομολογώ, πως θεωρώ μικρό το ποσοστό, περιμένοντας να είναι μεγαλύτερο. Ίσως, επειδή σε παρόμοια έρευνα που έγινε πριν από αρκετά χρόνια στην Ιταλία έδειξε πως τα ποσοστά παραοικονομίας που έδειχναν τα στοιχεία των Υπηρεσιών, αποδείχθηκε πως ήσαν μικρότερα των πραγματικών.

Αλλά, ακόμη και αν είναι ακριβή τα στοιχεία, 45 δισ. ευρώ είναι ένα τεράστιο ποσό, ώστε ένα μέρος μόνον αν συλληφθεί, θα λύσει πολλά προβλήματα της οικονομίας μας. Δεν είναι όμως καθόλου εύκολο, ούτε με τους «μυστικούς εφοριακούς-τουρίστες» που είχε εμπνευσθεί ο ανεκδιήγητος Βαρουφάκης. (Πού ειρήσθω εν παρόδω, δεν είναι δημιούργημα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά μεγαλοδημοσιογράφων εν Ελλάδι, που τον είχαν καθημερινώς στα τηλεπαράθυρα ως αυθεντία, δημιουργώντας έναν σταρ).

Καλό είναι να κρατήσουμε στη μνήμη μας, ότι οι πολίτες δικαιολογούν την φοροδιαφυγή σε μεγάλα ποσοστά. Το συντριπτικό ποσοστό του 86% θεωρεί ότι η συνεισφορά του δεν είναι ανταποδοτική. Το 78% θεωρεί ότι η κατανομή των φορολογικών βαρών είναι άδικη και, η ποιότητα και ποσότητα των δημοσίων υπηρεσιών, είναι χαμηλή, σύμφωνα με το 70% των ερωτηθέντων.

Οι ερωτηθέντες πιστεύουν πως η ηθική δεν είναι αυτή που θα τους κάνει να ενταχθούν στη νόμιμη οικονομία. Με άλλα λόγια η φορολογική ηθική αποτελεί ζητούμενο. Και εξήγησα ανωτέρω, ότι τώρα πρόκειται κυρίως για επιβίωση, και όχι για πλουτισμό. Τα νόμιμα έσοδα, όπως διαμορφώθηκαν από την κυβερνητική πολιτική, δεν επαρκούν.

Και ένα άλλο στοιχείο χρειάζεται να θυμόμαστε, ή καλύτερα να λάβουν υπόψη τους οι αρμόδιοι. Τι θα αποθάρρυνε κάποιον από το να φοροδιαφύγει; Υψηλά πρόστιμα θα αποθάρρυναν το 70%, η μετέπειτα αντιμετώπιση από την Εφορία το 56% ,ενώ η ταλαιπωρία που θα προέκυπτε από την αποκάλυψη του παραπτώματος, το 58%. Η ηθική και ο διασυρμός, θα αποθάρρυναν επίσης, αλλά σε μικρότερο , 42%.

Ο επιχειρηματικός κόσμος υποστηρίζει πως η ένταξη των παράνομων δραστηριοτήτων στη νόμιμη οικονομία, θα περιορίσει την ζημία. Για να επιτευχθεί αυτό έχουν κατατεθεί συγκεκριμένες προτάσεις, όπως για σταθερότητα στο φορολογικό σύστημα, τόνωση του περί δικαίου αισθήματος των φορολογουμένων (με καταδίκη των «υψηλών» διαπλεκομένων στην πράξη, και όχι στα λόγια) , περισσότερους και αυστηρότερους ελέγχους, συγκρότηση ομάδων που θα κυνηγήσουν την αδήλωτη εργασία, πρόστιμα με την επιβολή εισφοράς επί του τζίρου σε περιπτώσεις "μαύρης¨ εργασίας, μείωση των φορολογικών συντελεστών.
Ο Μακεδών