3 Οκτωβρίου 2010

Ο οικογενειακός θεσμός απορροφητήρας οικονομικο-κοινωνικών κραδασμών

Η οικονομική κρίση που συντάραξε προ διετίας τις Η.Π.Α. δημιούργησε κλίμα ανησυχίας στο δυτικό κόσμο, για το ενδεχόμενο δημιουργίας παρόμοιων δραματικών καταστάσεων που παρατηρήθηκαν εκεί. Ο μεγάλος αριθμός αυτοκτονιών ανέργων, αλλά και η υπαγωγή πολλών σε κατάσταση πτωχείας, νέων κυρίως, θορύβησε τους δυτικούς, οι οποίοι, βλέποντας την κρίση να μεταδίδεται, ήταν φυσικό να ανησυχήσουν.

Δεν θα μπορούσε οι ίδιοι φόβοι να μη μεταδοθούν και στην Ελλάδα, μόνο που εδώ δεν μπορούν να παρατηρηθούν τέτοια τραγικά φαινόμενα, διότι δεν το επιτρέπουν οι κοινωνικοί θεσμοί, με τους οποίους πορεύθηκε ο ελληνισμός...

... επί χιλιάδες χρόνια. Στη βόρεια και κεντρική Δύση ο νέος, από τη στιγμή της ενηλικίωσής του, αποτελεί ανεξάρτητη - αυτόνομη μονάδα στον κοινωνικό ιστό. Η οικογένεια τον θεωρεί αναπόσπαστο μέλος της, μέχρι το χρονικό όριο της μετεφηβείας του. Στη συνέχεια θα πρέπει να μετοικήσει, υπάρχουν μάλιστα και περιπτώσεις που, αν για κάποιους λόγους παραμείνει στην πατρική οικία, συνηθίζεται να δέχεται επί πληρωμή τις υπηρεσίες που του παρέχονται.

Στην Ελλάδα όμως, εξακολουθεί να υφίσταται ο οικογενειακός θεσμός. Παρά τα σκόπιμα πλήγματα που δέχεται, στο όνομα κάποιων νεφελωδών ιδεολογιών -που τείνουν όμως να καταστούν επικρατούσες- και παρά το γεγονός ότι η συζυγική σχέση σε πολλές περιπτώσεις είναι συμβατική, η οικογένεια εξακολουθεί να λειτουργεί ως απορροφητήρας των οικονομικο-κοινωνικών κραδασμών. Ιδιαίτερα στις μικρές κοινωνίες, οι οποίες αποτελούνται, κατ’ Αριστοτέλη, από «φύσει συγγενείς», θεωρείται ανεπίτρεπτο να μη τύχει ο άνεργος της οικογενειακής στοργής. Όσο περισσότερο συμπαγής και ομότροπη είναι η κοινωνία, τόσο μεγαλύτερο είναι το εύρος προστασίας των δεινοπαθούντων.

Ταυτόχρονα, καταρρίπτεται ακόμη μια φορά η παρωχημένη ιδεολογία, σύμφωνα με την οποία τα παιδιά της οικογένειας είναι αντικείμενα εκμετάλλευσης των γονιών, χρησιμοποιούμενα ως εργατικά χέρια στην αγροτική ή βιοτεχνική οικογενειακή επιχείρηση. Στην Ελλάδα, μάλλον το αντίθετο συμβαίνει. Οι γονείς είναι αυτοί που υφίστανται εκμετάλλευση, όμως με τη δική τους θέληση. Άλλωστε, έχει αναλυθεί επαρκώς από τους κοινωνιολόγους, ότι η επιτυχία ή αποτυχία του παιδιού, αντανακλάται σε όλη την οικογένεια.

Ο ελληνικός τρόπος ζωής, επομένως, δίνει λύσεις εκεί όπου αλλού υπάρχουν αδιέξοδα. Ας σκεφτούμε μόνο ποιες εικόνες θα βλέπαμε στους δρόμους, με τους νέους ανέργους να αναζητούν τροφή σε κάδους σκουπιδιών, αν δεν υπήρχε το οικογενειακό στήριγμα.
ΠΑΡΜΕΝΙΩΝ