Το πιο κάτω αποκαλυπτικό απόσπασμα των τουρκικών σοβινιστικών προθέσεων είναι από το βιβλίο του Τούρκου συγγραφέα Φαλίχ Ριφκι Ατάι και το βιβλίο του “Τσάνκαγια” το οποίο αναφέρεται στην ζωή και τα έργα του Κεμάλ Ατατούρκ. «… Ήταν η μέρα της Μεγάλης Φωτιάς. Καθώς οι φλόγες έσωζαν τις γειτονιές, ο κόσμος έτρεχε προς την παραλία… Κάποιοι έπεφταν στην θάλασσα για να κρατηθούν από τις βάρκες… Παρακολουθούσα αυτή την μοναδική τραγωδία με την καρδιά μου να πονά… Η Σμύρνη καιγόταν και μαζί της η ελληνικότητά της (Ρουμλούκ), οι άνθρωποι των πρώτων πολιτισμών, εκείνοι που πέρασαν τον μεσαίωνα με τους μουσουλμάνους, εκείνοι που ζούσαν στις πατρίδες τους και στα σπίτια τους σε άνεση, εκείνοι που κρατούσαν το εμπόριο και γεωργία...
... της Σμύρνης και όλης της Δυτικής Ανατολίας, και ολόκληρη την οικονομία της, εκείνοι που ζούσαν σε παλάτια, κονάκια, και τσιφλίκια, τώρα, τον 22ο χρόνο του 20ού αιώνα πεθαίνουν για ένα κομμάτι βάρκας να τους μεταφέρει μακριά για πάντα…
Η Γκιαβούρ (άπιστη) Σμύρνη κάηκε και τελείωσε με τις φλόγες στο σκοτάδι και το καπνό το ξημέρωμα. Ήσαν πράγματι υπεύθυνοι για τη φωτιά οι Αρμένιοι εμπρηστές όπως μας λέχθηκε τις μέρες εκείνες; Καθώς αποφάσισα να γράψω την αλήθεια όπως την γνωρίζω, θέλω να αντιγράψω μια σελίδα από τις σημειώσεις που κρατούσα τις μέρες εκείνες. Οι λαφυραγωγοί βοήθησαν στην εξάπλωση της φωτιάς… Γιατί καίγαμε την Σμύρνη; Φοβόμασταν αν τα κονάκια στην προκυμαία, τα ξενοδοχεία και οι ταβέρνες έμεναν στο τόπο τους, δεν θα μπορούσαμε ποτέ να ξεφορτωθούμε τις μειονότητες;
Όταν απελαύνονταν οι Αρμένιοι τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, είχαμε κάψει όλες τις κατοικημένες περιοχές και γειτονιές στις πόλεις της Ανατολίας με αυτόν ακριβώς τον φόβο. Αυτό δεν σχετίζεται μόνο με την διάθεση για καταστροφή. Υπάρχει και κάποιο αίσθημα κατωτερότητας μέσα του. Σαν το κάθε τι που έμοιαζε με Ευρώπη ήταν πεπρωμένο να παραμείνει χριστιανικό και ξένο, γι’ αυτό και εμείς έπρεπε εμείς να το στερηθούμε».
Ο Τούρκος συγγραφέας Αtay Falih Rifki Atay, ένας διακεκριμένος δημοσιογράφος και συγγραφέας έζησε το κάψιμο της ελληνικής Σμύρνης, ένας Τούρκος αυτόπτης μάρτυρας της κεμαλικής κτηνωδίας επιβεβαίωσε πριν πεθάνει τις τουρκικές ευθύνες για την πρωτοφανή εκείνη βαρβαρότητα. Στο προαναφερθέν βιβλίο του ο συγγραφέας αναφέρεται με λεπτομέρειες και στις κτηνωδίες του Νουρεττίν Πασά.
Τον Ιούλιο του 1926, ο σφαγέας Κεμάλ έδωσε συνέντευξη στην Ελβετίδα ανταποκρίτρια κα Emile Hilderbrand και η οποία (συνέντευξη) δημοσιεύθηκε την 1η Αυγούστου 1926 στην αμερικανική εφημερίδα ‘The Los Angeles Examiner’. Στο πρωτοσέλιδο δημοσίευμα (πρώτο μέρος) της αμερικανικής εφημερίδας, που πλαισιωνόταν με φωτογραφία του Κεμάλ, αυτός παραδέχεται την καταστροφή και γενοκτονία των εκατομμυρίων Χριστιανών στη σημερινή Τουρκία (Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσυρίων) και δήλωνε: «Δεν θα σταματήσω μέχρι που κάθε ένοχο άτομο ανεξαρτήτως θέσεως ή βαθμού έχει κρεμαστεί, ως μια φρικαλέα προειδοποίηση προς όλους τους υποκινητές συνωμότες εναντίον της ασφάλειας της Τουρκικής Δημοκρατίας…».
Και βέβαια, η ίδια βάναυση και αμετανόητη τουρκική εξοντωτική πολιτική εναντίον των Ελλήνων συνεχίζεται. Παραδείγματα, η εξόντωση των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης, της ΄Ιμβρου και Τενέδου, της ημικατεχόμενης Κύπρου…
«Σάρισσα»