19 Ιουλίου 2017

Η Κύπρος βρίσκεται σε κατάσταση "ασαφούς διχοτόμησης"

Δεν την αποκαλώ "άτυπη διχοτόμηση" επειδή οι Τουρκοκύπριοι διατηρούν κάποια προνόμια με το υφιστάμενο καθεστώς, τα οποία δεν θα είχαν...


... αν η διχοτόμηση γίνει οριστική. Η οποία, όπως δείχνουν τα πράγματα, θα συμβεί κάποτε, και δεν θα είναι οι Τούρκοι που θα την επιδιώξουν -με την οποία εκβιάζουν, αλλά την απεύχονται- αλλά οι ίδιοι οι Ελληνοκύπριοι, όταν διαπιστώσουν ότι η άλλη λύση είναι η πλήρης τουρκοποίηση του νησιού.

Έσχατη -και απεγνωσμένη- προσπάθεια είναι η επίτευξη "Διζωνικής, Δικοινοτικής Ομοσπονδίας" στην Κύπρο, η οποία παρουσιάζει την ιδιαιτερότητα, να μη έχει προσδιορίσει κανείς ως τώρα, ποιο είναι το περιεχόμενό της. Ερωτάτο συνεχώς ο μακαρίτης Γλαύκος Κληρίδης να εξηγήσει πώς την εννοεί, ερωτώνται έως σήμερα οι υποστηρικτές της, αλλά σαφής απάντηση δεν υπάρχει.

Το ζήτημα επανέφερε προχθές, με άρθρο του στην "Καθημερινή", ο Άγγελος Μ. Συρίγος, αναπ. καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ο οποίος προβαίνει στο ερώτημα: «Μπορείτε να μου προσδιορίσετε το περιεχόμενο της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας στο Κυπριακό; Το ερώτημα τόσο προς φοιτητές των διεθνών σχέσεων όσο και προς πολιτικούς σπανίως απαντάται με επιτυχία. Παρ’ όλα αυτά είναι η καραμέλα στο ξύλινο λεξιλόγιο του Κυπριακού. Καιρός να αποκηρύξουμε τέτοια σχήματα, ζητά μία μερίδα του κόσμου στην Κύπρο.

» Πού βρισκόμαστε τώρα; Το πλαίσιο του ΟΗΕ παραμένει αυτό της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Εάν επιλέξουμε να ξεφύγουμε από αυτό, θα έλθουμε σε διάσταση με τη διεθνή κοινότητα. Ορθώτερο θα ήταν να επαναπροσδιορίσουμε πλήρως το περιεχόμενο αυτών των όρων. Οι προβλέψεις του Σχεδίου Ανάν και οι πρόσφατες συνομιλίες δείχνουν ως εξαιρετικά φιλόδοξη μία τέτοια επιδίωξη».

Ορθώς το επισημαίνει ο Α. Συρίγος. Υπάρχει κάτι σαν δεδικασμένο, που θα έλεγαν οι νομικοί. Η Ομοσπονδία αυτής της μορφής αποτελεί δεδομένο, επί της οποίας γίνονται όλες οι συζητήσεις, επειδή θεωρείται ότι μ’ αυτόν τρόπο θα ενωθεί το νησί. Ενδομύχως, πολλοί πιστεύουν ότι η κατάσταση οδηγεί σε διχοτόμηση, αλλά ποιος τολμά να εκφράσει αυτήν την προοπτική.

Πάγιο αίτημα των Τούρκων -μέχρι και πριν από μια δεκαετία- ήταν η δημιουργία δύο κρατών στη Μεγαλόνησο. Το αίτημά τους αυτό απορριπτόταν μετά βδελυγμίας τόσο από την Αθήνα, όσο και από τη Λευκωσία, παρά το ότι το σύνθημα της δεκαετίας του ’50 "η Κύπρος είναι ελληνική" αντικαταστάθηκε από "ενιαία και ανεξάρτητη Κύπρος".

Μετά την είσοδο όμως της Κύπρου στην Ε.Ε. άρχισε αργά-αργά να διαμορφώνεται μια νέα κατάσταση, μέχρι σημείου αντιστροφής των ρόλων. Οι Κύπριοι κατ’ αρχάς, απέρριψαν μεν το σχέδιο Ανάν, αλλά από την επομένη διετύπωναν φόβους ότι κάποιο άλλο παρόμοιο θα επιχειρηθεί να τους επιβληθεί. Οι δε φόβοι τους συνίστανται στους εξής δύο, κυρίως, λόγους.

Ο πρώτος είναι ότι θα καταλυθεί ουσιαστικά η ανεξαρτησία τους, με την εναλλαγή στην Προεδρία Τ/κ και με την τοποθέτηση τριών αλλοδαπών δικαστών, που θα αποφασίζουν αυτοί σε περίπτωση διαφωνίας των δύο κοινοτήτων, που θα συγκυβερνούσαν. Ο δεύτερος έχει σχέση με την πληθυσμιακή αλλαγή, που φέρνει την ελληνική κοινότητα σε δυσχερή θέση. Ο αριθμός των εποίκων που μετέφεραν οι Τούρκοι στο νησί, πρέπει να είναι κατά πολύ μεγαλύτερος από τον ανακοινωθέντα.

Ίσως θυμούνται οι τακτικοί αναγνώστες της στήλης, την αναφορά μου σε δημοσιογραφική έρευνα που είχε διεξαχθεί, και διαπιστώθηκε ότι στα Κατεχόμενα πωλούνται καθημερινώς 700.000 περίπου ψωμιά! Ένας αριθμός (άγνωστος) από αυτά πωλείται νόμιμα ή παράνομα στις ελεύθερες περιοχές, λόγω χαμηλότερης τιμής. Σε παλαιότερο δημοσίευμα της εφημ. "Σημερινή" υπολογίστηκε ότι πρόκειται για δέκα χιλιάδες ψωμιά. Ας είναι 50.000. Τα άλλα, που διατίθενται στα Κατεχόμενα, υποδηλώνουν ότι ο πληθυσμός τους ανέρχεται σε πολλές εκατοντάδες χιλιάδες Τούρκους.

Σε μια ενιαία και ανεξάρτητη Κύπρο, με ελεύθερη φυσικά τη διακίνηση, και με δεδομένο ότι οι μουσουλμάνοι έχουν υψηλά ποσοστά γεννητικότητας, είναι φυσικό οι Ελληνοκύπριοι να φοβούνται ότι σε λίγα χρόνια θα αποτελούν μειοψηφία στο νησί, από εκεί που αποτελούσαν το 82%.

Κατά το τελευταίο διάστημα υπάρχουν φωνές, που απαιτούν προσεκτική μελέτη για να διαπιστωθεί αν οι απειλές της Τουρκίας είναι ειλικρινείς ή τίθενται εν είδει εκβιαστικών διλημμάτων προς την ελληνική πλευρά. Η Τουρκία απειλεί με τη δημιουργία δύο κρατών στο νησί. Έχω εξηγήσει άπειρες φορές, ότι είναι το μόνο που δεν την συμφέρει, αλλά γνωρίζοντας τον διακαή πόθο των Κυπρίων για επανένωση του νησιού, τον εκμεταλλεύεται.

Το δυστύχημα είναι, ότι όχι μόνον δεν υπάρχει σύμφωνη γνώμη κυπριακών και ελλαδικών πολιτικών φορέων επί της ακολουθητέας γραμμής, αλλά είναι αμφίβολο και αν υπάρχει κάποια γραμμή. Μάλλον εφαρμόζουμε την ελληνική πρωτοτυπία "βλέποντας και κάνοντας". Το ότι συμφωνούμε στο θέμα των εγγυήσεων/ ασφάλειας, δεν σημαίνει ότι υπάρχει ομοφωνία στα άλλα ζητήματα, στα οποία υποχώρησε ο Ν. Αναστασιάδης και τα οποία επισκιάσθηκαν.
Ο Μακεδών