Η απάντηση μπορεί...
... να εξαρτηθεί από το πώς η κυβέρνηση του Προέδρου Donald Trump ζυγίζει τέσσερις ανταγωνιστικές προτεραιότητες: ελαχιστοποίηση των δεσμεύσεων ανοικτού τύπου στο εξωτερικό, αποκατάσταση της τεταμένης συμμαχίας με την Τουρκία, προστασία από την αναζωπύρωση της τζιχάντ και αντιμετώπιση της ιρανικής επιρροής.
Η εκστρατεία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ εναντίον του Ισλαμικού Κράτους βασίζεται σε έναν απίθανο εταίρο στη Συρία: τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), ένα στρατιωτικό σχηματισμό στενών δεσμών με το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα (PKK), μια αντάρτικη ομάδα σε πόλεμο με τη σύμμαχο του ΝΑΤΟ, Τουρκία.
Το YPG κυριαρχεί στις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις, κυβερνά μεγάλο μέρος της βόρειας Συρίας και είναι ένας απαραίτητος εταίρος εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. Για το YPG, η σημασία της υποστήριξης των ΗΠΑ εκτείνεται πολύ πέρα από την καταπολέμηση των τζιχαντιστών.
Η παρουσία των Αμερικανών αποτρέπει τις μεγάλες επιθέσεις από τον ισχυρό τουρκικό στρατό και το προστατεύει από τις φιλοκυβερνητικές δυνάμεις, με τις οποίες το YPG ανταγωνίζεται για εδαφική κυριαρχία. Εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες αποσυρθούν από τη Συρία, αυτές θα μπορούσαν να δημιουργήσουν υπαρξιακές απειλές. Το YPG στοιχηματίζει στο ότι η Ουάσινγκτον θα επεκτείνει τελικά την προστασία της μέσω πολιτικών και στρατιωτικών «εγγυήσεων», οι οποίες θα συμβάλουν στην εξασφάλιση σημαντικού βαθμού αυτονομίας σε περιοχές υπό τον έλεγχό του και τις οποίες προωθεί ως πρότυπο μελλοντικής ομοσπονδιακής συμφωνίας στη Συρία.
Αυτό το επικίνδυνο ρίσκο έχει πείσει το YPG να αποδείξει τη χρησιμότητά του στις Ηνωμένες Πολιτείες, παλεύοντας στη Raqqa και ενδεχομένως πέρα από αυτήν, προοδευτικά όλο και μακρύτερα από τη κουρδική λαϊκή του βάση. Ωστόσο, παραδόξως, η επικράτηση επί του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία θα επιτρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες να εξετάσουν τη μείωση του ρόλου τους εκεί, αφήνοντας το YPG επικίνδυνα εκτεθειμένο.
Η επιλογή αυτή μπορεί να φανεί ελκυστική στην κυβέρνηση Trump, ώστε να περιορίσει τις δαπάνες και να αποφύγει περαιτέρω ζημιές στη συμμαχία της με την Τουρκία. Πολλά θα εξαρτηθούν από το εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι διατεθειμένες να επεκτείνουν τον ρόλο τους πέρα από την ήττα του Ισλαμικού Κράτους, σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν την αναζωπύρωση της τζιχάντ.
Δεδομένου ότι ο προκάτοχος του Ισλαμικού Κράτους, η αλ Κάιντα στο Ιράκ, απέδειξε δραματικά πόσο γρήγορα μπορούν οι ριζοσπάστες να ανακάμψουν, εάν οι θεμελιώδεις απειλές για τη σταθερότητα παραμείνουν αδιευθέτητες. Ο περιορισμός αυτού του κινδύνου στη Συρία απαιτεί συνεχή εμπλοκή των ΗΠΑ, για την αποτροπή της κλιμάκωσης μεταξύ της Τουρκίας και του YPG και για την προώθηση της βιώσιμης διακυβέρνησης σε περιοχές που το τελευταίο απελευθερώνει από το ισλαμικό κράτος. Από την πλευρά του, το YPG θα μπορούσε να βελτιώσει την σταθεροποιητική ελκυστικότητά του ως εταίρου, εφαρμόζοντας τις απαραίτητες αλλαγές στο μοντέλο διακυβέρνησής του.
Το Ιράν είναι ένας άλλος παράγοντας που θα μπορούσε να παρακινήσει σε συνεχή συνεργασία. Το YPG εξαρτάται από τις συγκοινωνιακές συνδέσεις που ελέγχουν οι πληρεξούσιοι της Τεχεράνης και τη Δαμασκού και πιθανότατα θα βρεθούν πιο κοντά στον άξονα αυτό (και στη Ρωσία), αν οι ΗΠΑ αποσύρουν την υποστήριξή τους.
Αλλά το YPG βλέπει επίσης την αυξανόμενη ιρανική δύναμη στη βόρεια Συρία ως απειλή και επιδιώκει να περιορίσει το αποτύπωμα του συριακού καθεστώτος εκεί. Εάν η Ουάσιγκτον σκοπεύει να διατηρήσει τη μόχλευσης της στη Συρία έναντι της Τεχεράνης, αποφεύγοντας την άμεση αντιπαράθεση, μπορεί να βρει άξια συνέχισης την επένδυσή της στο YPG.
του Noah Bonsey, μετάφραση: Στέργιος Σεβαστιάν
Ο Noah Bonsey είναι ο ανώτερος αναλυτής της Συρίας στη Διεθνή Ομάδα Κρίσεων, έναν ανεξάρτητο οργανισμό πρόληψης συγκρούσεων.
